Сто лет мінала Крыжацкай навале,
Як кроў с паўночных смактала паганаў.
Прусы ўжо шыі ў ваковы згіналі,
Або ўцекалі з радзімых палянаў;
Немец за ўцёкшым пускаўся ў дагонкі,
Нішчыў да самай літоўскай старонкі.
Літвінаў дзеліць ад ворагаў Нёман:
З аднаго боку льсьняць стрэхі сьвятыняў,
І лесу—схову багоў—чуваць гоман;
З другога—ўбіты на ўзгорку пустыні
Крыж, знак нямецкі, рад к небу сягнуці,
Грозна пільнуе літоўскіх загонаў,
Як-бы ўсю чыста зямлю Палемона
Хацеў-бы зьверху здушыць, загарнуці.
Гэтта літоўскай семья маладзежы
Ў шапках бабровых, ў сьвітках мядзьвежых,
З лукам праз плечы, с стрэламі пры боку
Снуе і сочыць за Немцам здалёку;
А там — нескратна, ў збраенні каваным
Немец сядзіць на кані аседланым, К землям уставіў незабраным вочы,
Стрэльбу набіў і ружанцам ляскочэ.
Пільнуюць тые і гэтые броду.
Так Нёман з даўнай гасьціннасьці рупны,
Сялібы лучучы братніх народаў,
Стаўся граніцай для ўсіх недаступнай,
І той мог толькі прайці яе сьмела,
Каму на волі жыцьцё надаела.
Адно галінка літоўскага хмелю,
Наджана тофілю прускага красай,
Пнецца па вербах і цінавым зельлю,
К любаму пнецца, як з даўнага часу:
Сьлед кіне ў рэчцэ вяночкам нявілым,
І на чужыне ўжо лучыцца з мілым.
Ды салавейкі пад Коўнай з дубровы
Са сваякамі гары запушчанскай
Свае літоўскіе баюць размовы,
Дзелюцца спольна і дружбай, і ласкай,
Якбы граніцы незнаючы новай.
А людзі?.. Людзі ўпіліся бітвою;
Даўная Прусаў з Літвою зажыласьць
Пашла ў непамяць; падчас толькі міласьць
І людзей годзіць… Я знаў людзей двое…
Гэй, Нёман! Хутка к тваім сумным водам
Рынуць навалы нясьці зністажэнне,
І ў бераг, з вечных галоцючы ценяў,
Тапор чужынца бязлітасна ўесца;
Стрэл салавейкаў разгоне ў гародах.
Што быту лепшаго выснуюць сплёты,
Парве ўсё чыста ненавісьць народаў,
Парве ўсё чыста… Каханкаў-жэ сэрцы
Злучацца ў песьнях ізноў Вайдэлёты.
|