Рэдакціі, супрацоўнікам, чытачом і прыхільнікам «Нашае Нівы».
(4/XI 1906—10/XI 1910 г.).
Пад навалай крыўдаў, многіе сталецьця
Мы нясьлі пакорна лямку безпрасьвецьця.
Мы нясьлі—ўсё ныла, гінула памалу,
Аж не нашай наша бацькаўшчына стала. Не для нас сасонкі нашы зашумелі, Не для нас пасевы нашы зарунелі; Адно ты нам, слово, асталося верным, Каб вясьці з упадку к радасьцям нязьмерным.
*
Каб вясьці нас, як мы век свайго сумлення
Не заклеймавалі помстай, зніштажэннем,—
Мы калі ўміралі, то ішлі на муку
Для чужой карысьці, пад чужой прынукай. Сеючы-ж і дома і за домам косьці— Дзе нас гналі нашы леташніе госьці— Як у пушчы цёмнай, збіліся з дарогі І здарма чэкалі ад людзей падмогі..
*
Ўсё спаганяць людзі, покі ноч шалее,
Вырвуць веру ў шчасьце, веру і надзею,
Дый таго ня вырвуць, што напела маці
Ночкай над калыскай роднаму дзіцяці. Ой, ня вырваць с сэрца цябе, нашэ слово! Ой, не ўзяць ніякім сховам ды аковам, Як бяруць матулю у малой дзяціны, Як бяруць у бацькі апошняго сына!
*
Ты зжылося з намі, бацькоўскае слоўцэ,
Як-бы корэнь з дрэвам, як-бы з небам сонцэ;
Дзеліш з намі вечна ўсё, што з намі ходзе
У благой і добрай мачысе-прыгодзе. І мы самі нават мо’ не спазнавалі, Як у думках нашых цябе гадавалі, Як цябе хавалі ў шчасьці і нешчасьці Ад напраснай злосьці, ад людзкой напасьці.
*
Ты ў жыцьці вяло нас с хвалай і нехвалай;
Быў час—свае правы чужым дыхтавало;
І цяпер хто зводна над табой сьмяецца,—
Гэта або вецер, што ў платох трасецца, Або той сьмяецца, хто ня знаў ніколі Чэлавечых думак, чэлавечай долі,— Хто ў грудзях гадуе злосна, непрытворна Замест сэрца—камень, мест душы—дым чорны.
*
Як жыло ты з намі—будзеш вечна жыці,
Грамадой мільёнаў с сьветам гаманіці…
С попелу мінуўшых дзён сьляпых, крывавых
Весела узойдзе рунь сьветлянай славы, І радзімым словам рукой мазалістай Беларус упішэ на страніцы чыстай Кнігі ўсіх народоў важна, ў непрымусе Сумную аповесьць роднай Беларусі.
Прапануем да спампаваньня!