Перайсці да зместу

Pieršaja čytanka (1916)/Kazki/Maroźka

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Pan Katowič Maroźka
Беларуская народная казка
Аўтар: Вацлаў Ластоўскі
1916 год
Siamiletka
Іншыя публікацыі гэтага твора: Марозька (Ластоўскі).

Спампаваць тэкст у фармаце EPUB Спампаваць тэкст у фармаце RTF Спампаваць тэкст у фармаце PDF Прапануем да спампаваньня!




MAROŹKA.

U adnej mačychi była pačeryca i rodnaja dočka. Rodnaja što ni zrobić, za ŭsio jaje hładziać pa hałoŭcy i chwalać, a pačeryca jak ni starajecca, jak ni patraplajeć — usio nie tak, usio błaha. A treba praŭdu skazać, što dziaŭčynka była — zołata. I zdumała mačycha niarodnuju dačku s chaty zbyć. Jak prystała da dzieda, jak prystała, ratunačku nima! Wiazi jaje, kudy chočeš, kab wočy maje jaje nia bačyli, kab wušy maje ab jej nia čuli, dy nie wiazi jaje ŭ čužuju wiosku, ŭ ciopłuju chatu, a ŭ čystaje pole, na traskučy maroz!“

Dzied zamarkociŭsia, zapłakaŭ, pasadziŭ dačku na sani, zawioz u čystaje pole i kinuŭ u hurbu, a sam skarej damoŭ, kab wočy nie hladzieli na dačuščynu śmiertuchnu.

Astałasia biednieńkaja u śniahu, trasiecca ad ściužy i cichańka płače… Ažno idzie maroz, idzie, paskakiwaje, na dziaŭčynu pahladywaje: — „Dziaŭčynka, dziaŭčynka, ja — Maroz-Čyrwanos.“ „Witaj, marozie, widać ciabie Boh prysłaŭ pa maju dušu hrešnuju.“ Maroz chacieŭ jaje zamarozić, ale padabałasia jamu razumnaja jaje haworka, — pažaleŭ. Kinuŭ jon jej miadźwiežy kažuch. Nadzieła jana miadźwiežy kažuch, padkorčyła nohi i siadzić. Iznoǔ pryšoǔ Maroz-Čyrwanos, idzie, paskakiwaje, na dziaŭčynu pahladywaje: — „Dziaŭčynka, dziaŭčynka, ja — Maroz-Čyrwanos!“ „Witaj marozie, widać ciabie Boh prysłaŭ pa maju dušu hrešnuju?“ A maroz pryjšoǔ saŭsim nie pa dušu: jon prynios dziaučyncy wialikuju skryniu, poŭnuju usielakaho dabra na pasah. Sieła jana na skryniu hetkaja wiasioleńkaja dy pryhožeńkaja! Iznoŭ pryjšoŭ Maroz-Čyrwanos. Jana jaho pawitała charošeńka, a jon jej daŭ sukniu, šytuju sierabrom i zołatam. Nadzieła jana i stała hetkaja strojnaja! Staié i piesieńki piaje. A mačycha pa jej paminki spraŭlaje, napiekła blinoŭ i pasyłaje dzieda: — „Idzi, dzied, wiazi chawać swaju dačku.“ Dzied pajechaŭ. A sučačka pad stałom: „Ciaŭ! Ciau! dziedawu dačku ŭ zołacie, u sierabre wiazuć, a babinu dačku zamuž nie biaruć!“ — „Maŭčy, durnaja! na blin, skažy: babinu dačku zamuž woźmuć, a dziedawu chawać wiazuć!“ Sučka zjeła blin dy iznoŭ: „Ciaŭ! Ciaŭ! dziedawu dačku u zołacie, u siarabre wiazuć, a babinu zamuž nie biaruć.“ Baba i bliny dawała i bila jaje, a sučačka ǔsio swajo: „Dziedawu dačku ŭ zołacie, u siarabre wiazuć, a babinu zamuž nie biaruć!“

Skrypnuli waroty, adčynilisia dźwiery, niasuć skryniu wysokuju, ciažkuju; idzie pačeryca — ŭsia bliščyć, zijaje! Mačycha hlanuła — i rukami lasnula. — „Dziedu, dziedu! Zaprahaj dwoje koniej, wiazi chutčej maju dačku, pasadzi na toje pole dy na tym miejscy“. Pawioz dzied babinu dačku na toje pole. Pryjšoŭ Maroz-Čyrwanos, paŭziraŭsia na swaju hościu, paskakaŭ kala jaje, a jak razumnaj haworki nie pačuŭ, uziaŭ i zamaroziŭ. Na druhi dzień pasłała baba dzieda pa dačku. Pa niemałym časi rascynilisia dźwiery, wybiehła baba sustrečać dačku, dy zamiest jaje abniała ściudzionaje cieła.