Ён пачаў званіць у ва ўсе канцы па тэлефоне, а пасьля безнадзейна паціснуў плячыма:
— Ніхто нічога ня ведае. Рабеце, што хочаце. Грошы вам на іх у Віцебску выдалі?
— Але, на два тыдні! — адказаў начальнік дружыны.
Гэты адказ, відаць, задаволіў начальніка.
— Што-ж, добра! — сказаў ён. — Ведаеце што? Адвядзеце сваю дружыну ў Вілейку. Гэта будзе вёрст за дваццаць адгэтуль. Там стаіць батальён Цьвярскога палка, які праз тыдзень ідзе на фронт, і вы так ці іначай можаце там асталявацца. А я пашлю ў Віцебск тэлеграму, што мне з вамі рабіць.
Ледзь ідучы па расталым сьнезе, яны ўночы дабраліся да Вілейкі. Гарадок быў да адказу поўны войскам, што прышло сюды напярэдадні на адпачынак.
— Яблыку няма дзе ўпасьці! — заявіў афіцэр, якому начальнік дружыны паведаміў, што яму прапанована разьмясьціцца тут з сваімі людзьмі. — Але за сорак вёрст адсюль ёсьць вёска Астраўкі. Можа вы нават праз яе пераходзілі. Яе ніхто не займае, хіба што адна рота чыгуначнага батальёну. А вам будзе адтуль блізка да месца работы, бо чыгунка пройдзе ад Будслава ў заходнім кірунку на фронт.
— Ну, хлопцы, нам прыдзецца прайсьці крыху назад, — узрадаваў начальнік сваю змучаную дружыну. — А пасьля я вам дам адпачываць цэлы тыдзень.
І ў страшэнным цемрыве людзі паклыбалі назад, пакуль не дацягнуліся да Астраўкоў. Гэтая вёска таксама была занятая, але начальнік расійскай рабочай дружыны, якая стаяла там, выказаў згоду да раніцы як-небудзь сьціснуцца, каб палонныя маглі выспацца.
— Да раніцы вам давядзецца пачакаць, — соладзенька заявіў ім начальнік дружыны, выходзячы з хаты на вуліцу.
Замест адказу, ён пачуў трэск драўлянага плоту, які ламалі на дровы, каб раскласьці агонь, і роспачныя енкі і крык баб і мужыкоў, што ратаваліся ад чумы, якую пан бог зноў на іх наслаў.
