Эфэктны канец яго прамовы выклікаў авацыі, падтрыманыя расійскімі салдатамі. Ён зноў зьвярнуўся да сваіх таварышаў:
— Спадзяюся, браткі, вы-ж будзеце маўчаць, што я перайшоў да вас? На поліўцы я вас не аб’ем, а хлеба я сабе на першы час як-небудзь прыстараюся.
Пасьля гэтага ён выцягнуў ногі да агню і да раніцы не сказаў больш ані слова.
А шостай гадзіне ў хлеў прышоў палкоўнік Галаваценка, а з ім і Аўгіньня Васільлеўна, што хацела пазнаёміцца з інжынэрамі. Палкоўнік быў салодкі як цукер; яго дама, ўсёадно як мёду дала, пацікавілася:
— Ну, як вы спалі, хлопчыкі? Добра. Зьмерзьлі? Ну, нічога, нічога. Неўзабаве надыйдзе лета, і тады ад гарачыні ўночы не заснуць. Чаю ўжо напіліся, га? Гэта добра! А цяпер пара за работу брацца. Інжынэры чакаюць вас у сем гадзін. Станавецеся адно ў шэрагі, хлопчыкі.
Грозная маўчанка, якою было спаткана ў часе паходу начальніцкае паведамленьне, што палонным ня будзе выдана ў дарозе ні хлеба, ні абеду, набыла цяпер больш выразную форму. Палонныя пачалі шушукацца, а Смачок гукнуў:
— Давайце, выберам пяць чалавек, якія будуць гаварыць ад імя ўсёй дружыны. Але толькі ўся дружына, як адзін чалавек, павінна іх падтрымліваць.
— Гэй, хлопцы, цяпер ня час бібікі біць, — пачаў падганяць іх палкоўнік. — Дзьвесьце чалавек павінны накіравацца на работу! Начальства гэтак загадала. Я тут ні прычым. І нашы-ж працуюць у вас, і ім яшчэ горш, як вам. Іх там запрагаюць у плугі, а вы тут адно рыдлёўкамі калупаецеся. А вы, — зьвярнуўся ён да канваіраў, — выстрайце іх, сучыных дзяцей, у шэрагі, каб я іх мог падлічыць. Гэй, браты-славяне, на работу! Гэтак загадвае закон!
— Праваліся ты з сваім законам! — гукнула ў адзін голас амаль уся дружына, і да палкоўніка вышлі пяць дэлегатаў, якія заявілі:
— На работу мы ня пойдзем да таго часу, пакуль нам не дадуць хлеба і абеду. А таксама і за тыя дні, што мы былі ў
