з гатаванай вадой, пыталі ўсіх чыгуначных служачых і жандараў:
— Пан, вар ёсьць? Пан, дзе вар? Цягні вар, пан!
Трэба было падмяніць чым-небудзь адабраныя ў Кіеве манеркі і фляжкі. Таму на станцыях зьбіралі іржавыя, кінутыя расійскімі салдатамі конаўкі дзеля чаю і заляплялі ў іх дзіркі хлебам. Марэк знайшоў яшчэ цэлую манерку, настаўніку прыпала бутэлька з-пад гарэлкі, а Швэйк зрабіў сабе з бляшанкі ад консэрваў вядзерца з драцяной ручкай. Палонным выдалі нязграбныя драўляныя лыжкі, якімі ніхто ня ўмеў есьці, а тыя, у каго нейкім дзівам зацалеў сьцізорык, узяліся самі выразаць лыжкі з бярозавых целяшкоў, якія яны цягалі з тэндэру.
— Вайна, — казаў пры гэтым цесьля Рэзьнічак з Клобаўк, — вайна будзе мець сваім вынікам тое, што ніхто нічога ня будзе баяцца і ўсе будуць разумныя, як малпы. Вось я, напрыклад, гэтым паленам буду нават галіцца, калі яго толькі добра нагастру аб цэглу і навяду лязо аб падэшву; а дома я ня ўмеў як сьлед галіцца і ангельскай брытвай. Адно каб не баяцца згубіць нейкую там цывілізацыю ды культуру! Як мы стаялі ў Букавіне пад Гарадзенкай, нам не давалі пайку, і вось я ў гэтай бядоце раптам так разахвоціўся на малако, што здаецца аддаў-бы за яго жыцьцё.
— А мне-б хацелася піва, — зазначыў Швэйк. — Мялі языком што хочаш, адно не кажы мне пра піва, а то я здохну ад смагі.
— Офіцэры ў нас, — успамінаў далей Рэзьнічак, — былі ня горшыя і ня лепшыя, чым ва ўсёй арміі. Экономілі на нашых мясных порцыях, давалі нам менш, чым трэба, і з’эканомілі такім чынам цэлых дзьве каровы, якіх, вядома, ня рэзалі, а пакінулі сабе. Даглядаў кароў і даіў іх ефрэйтар, і ў офіцэраў было заўсёды і малако, і сьмятанка, і масла, і творагу колькі хочаш. Я служыў у рабочай камандзе, і нас прымусілі пабудаваць для офіцэрскіх харчоў асобны склеп і стаяць перад ім ноччу на варце. Вось стаю я там аднойчы на варце і чую, як каровы жвуць нездалёк сваю жвачку, і раптам мяне такая ахвота ўзяла выпіць малака, што хоць ты што хочаш рабі. А карову падаіць — гэта я ўжо ведаў, дарэмна, бо раз я быў паспрабаваў. Дык ефрэйтар усё з яе выцадзіў, усё да апошняй кроплі.
