— Так няможна. Вось, глядзі, як трэба, — замятушылася бабулька, са спрытам старой малпы, кідаючы сонечнік у рот. Шалупайкі выляталі адтуль, як мякіна з малатарні. — Вось у нас як ядуць, па-расійску, значыцца!
У Швэйка абудзіўся гонар. Ён схапіў цэлыя прыгоршы сонешніку, усыпаў яго ў рот, пажаваў і сказаў з выразам агіды:
— Думаеш я зблышу перад табой, га?
Бабулька вельмі ўзрадвалася і зьдзівілася з яго шчырасьці, стараючыся яму штосьці растлумачыць, прычым яе твар так наблізіўся да яго твару, што шалупайкі ляцелі каля вушэй. Але раптам Швэйк закашляўся і ўсё, што ў яго было ў роце, выляцела, як з гарматы.
Добрая бабулька, якая хацела навучынь Швэйка есьці сонешнік «па-расійску», была ўся заплёвана. Яна перапалохалася і лупсянула такую лаянку, што палонны нават пашкадаваў, чаму ён не разумее, што гэта азначае; потым бабулька пабегла, а Швэйк далікатна пусьціў ёй усьлед:
— Вось гэта па-нашаму, па-аўстрыйску!
За Кіевам яны выйшлі ў поле, абмінулі чыгуначную лінію і хутка дайшлі да лягеру ў Дарніцы.
Лягер займаў рэдзенькі хваёвы гаёк, які быў абгароджаны калючым дротам. У адным кутку відаць была нейкая павець, пад якою былі ўкапаны ў зямлю вялічэзныя катлы, а ў баку стаяў невялічкі драўляны дом, дзе разьмясьціліся канцылярыя ўправы концэнтрацыйнага лягеру.
У Швэйка было ўражаньне, нібы ён трапіў у тлусты, сінявы бруд, якому нейкая невядомая сіла надавала самыя размаітыя формы, то зьбіраючы ў клубкі, то перамешваючы ўсё адно з адным, нібы рукі кухаркі цеста да сьвяточнага пірага, перарабляючы яго за колькі хвілін у абаранкі ці коржыкі.
Як дасягала вока, былі відаць навокал палонныя. Адны ляжалі пад дрэвамі з атупелым выразам змардаванай жывёлы, іншыя сядзелі на ранцах, напалавіну пустых, або зьбіваліся ў шчыльныя купкі і таўпіліся вакол катлоў, ад якіх расійскія салдаты адганялі іх кіямі. Урэшце, былі і такія, якія, поўзаючы ракам, шчыпалі рэдзенькую траву і клалі яе са сьмешным выразам прагнасьці, дзікага голаду і агіды сабе ў рот.
Каму давялося хоць адзін дзень перабыць у Дарніцы, той рабіўся на ўсё жыцьцё самым заўзятым антымілітарыстам.
