— Вы, можа, служыце ў дзяржаўнай тайнай поліцыі? — пабялеўшы, шэптам запытаў контралёр, на што Швэйк многазначна адказаў:
— Вы здагадаліся. Мы служым у тайнай поліцыі. Мы — тое-самае, што хуткая дапамога.
Яны вярнуліся ў свой вагон, дзе тым часам пайшлі чуткі, што жандар затрымаў трох небясьпечных нямецкіх шпэгаў. Неўзабаве стала вядома нешта зусім адваротнае: што гэтыя тры — вышэйшыя чыны тайнай поліцыі, якіх паслаў асабіста цар, каб выявіць настрой народу, бо цар-бацюшка хоча чуць голас краіны. Гэтая навіна мела зусім нечаканы вынік. Калі ў той час, як жандар разглядаў паперу, у вагоне было поўна людзей нават з іншых вагонаў, дык цяпер нашы палонныя былі зусім адны. У вагоне ніхто не застаўся. Толькі па абедзе зьявілася нейкая старая; стала, абліваючыся сьлязамі, перад Швэйкам на калены і пачала прасіць, каб ён вярнуў ёй сына-студэнта, якога поліцыя выслала ў пачатку вайны ў Якуцкую вобласьць. А калі яны ёй паабяцалі, што выканаюць яе просьбу, да іх прылез п’яны тыпус і пачаў прапаноўваць зрабіць замах на губэрнатара за пяцьдзесят рублёў, пасьля чаго поліцыя магла-б павесіць на малое два дзесяткі рабочых і студэнтаў.
— Гэта-б вам каштавала ўсяго паўтраця на кожнага, айцы-дабрадзеі. А калі хочаце, дык можаце павесіць і дваццаць пяць душ; тады яны будуць каштаваць вам толькі па два рублі, — вылічваў гэты падлюга.
Скончылася на тым, што ён атрымаў ад Швэйка паўхаля, ад Гаршыны — у зубы, а Марэк даў яму высьпятка, што п’яны прыняў з відавочным задавальненьнем.
— Адразу відаць, што начальства! — крыкнуш ён. — Начальства, яно паўхалёў і высьпяткаў не шкадуе. Як тут ня ўбачыш, што вы, галубы мае, проста з Пэтраграду!
Потым іх на нейкі час пакінулі ў спакоі. На нейкай станцыі Швэйк прынёс чаю і булак. Яны крыху падмацаваліся, а потым Гаршына выцягнуў сваю паперу і весела сказаў:
— Ці не загадаеце яшчэ чаго, панове? Вось тут ёсьць смажаная гусіна, заяц у сьмятане, смажаныя кураняты, фаршыраваныя галубцы…
