Старонка:Svejk.4.pdf/107

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Гэта старонка не была вычытаная

— Гэта праўда, — адгукнуўся Швэйк, — але ня ўсе-ж могуць хадзіць у шоўку. Лепш за ўсё яны вядуцца ў таўстых вязаных фуфайках, — там іх бывае, як насыпана. Вядома, трэба было-б даваць ім здыхаць ад старасьці, ды толькі няма загаду, каб яны згрызлі жывых салдатаў. Салдат — ён павінен памерці за свайго імпэратара, а зусім не таму, што нейкім паршатым вошам жэрці хочацца.

Дзень стаяў ясны, прыгожы. Людзі выпралі сабе бялізну, памылі азызкшыя з хадзьбы ногі і пачалі гуляць у карты. На ўсходзе бухалі гарматы, але тут шасталі карты і было чутно толькі: «Хадзі!.. а я казырамі!.. без аднае!.. бі яго дзесяткаю, дурная галава!.. Гэта чаргавалася з лузганьнем трапіўшых пад пазногаць вошай. І калі гэтыя паразыты маюць сваю гісторыю, дык 1914 год павінен быць запісаны ў іх залатымі літарамі, бо на вошах збылося біблійнае слова: «Пладзецеся і множцеся, як пясок марскі!»

Швэйк, што да змроку гуляў у карты, пашоў бліжэй да кухняў, каб крыху заснуць. Балун, Ванэк і вольнапісаны Марэк ужо ляжалі, завінуўшыся ў шынэлі і пазіраючы ў чыстае, цёмнасіняе неба, на якім зоры зьзялі, як залатыя спражкі на цяжкай аксамітнай рызе. Юрайда тлумачыў ім:

— Кожная зорка — гэта цэлы сьвет, астральны сьвет. І от калі вы ўявіце сабе, што існуе нешта з дваццаць мільёнаў гэтых нярухоммх зор, што променю сьвятла трэба пяцьсот трыццаць сем год, каб прабегчы адлегласьць ад іх да нас, і нарэшце, што сонца ў паўтара мільёны раз большае за нашу зямлю, дык што такое ў параўнаньне з гэтым усім я і мая паходная кухня і тыя некалькі дзесяткаў кілёмэтраў, што мы прайшлі?! Сусьвет неймаверна вялікі і ён хавае безьліч таямніц. Мы нічога ня ведаем, што там робіцца і што за істоты там жывуць…

— Хацеў-бы я ведаць, ці ёсьць там такія самыя ідыёты, што распачынаюць войны, — пазяхаў вальнапісаны Марэк.

— Магчыма! Ніхто пра гэта ня ведае. Магчыма, там людзі, а магчыма, там жывёла, у якую пераходзяць душы людзей перад тым, як ізноў вярнуцца на гэты сьвет… Я чытаў пра гэта ў Флямарыёна.