Старонка:Rodnyje zierniaty (1916).pdf/237

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Гэта старонка не была вычытаная

wiedama, što pieśnia, heto bytcym niejkaja wialikaja tajomnaja siła, wielmi pamahaje budzić narod, uzachwočywać jaho da pracy, padyjmać s ciemnaty, klikać da świetu-nawuki, da abarony swajho kraju, na dobryje, wažnyje sprawy. Dziela taho u narodoŭ s šyrokaj praświetaj pieśnia daŭnym-daŭno zawajewała sabie pačesnaje miejsco; jaje sprawiadliwa šanujuć, jak wialiki ŭsienarodny skarb, bo jana dla dušy kožnaho čeławieka — ci biednaho, ci bahataho, ŭsio roŭna — tak patrebna, jak chleb i wada dla zdaroŭja cieła. I nam, biełarusam, kab nie zamierci ŭ swaim duchowym razwićci, kab walniejšym časam pawiesialicca, nabrać siły da nowaho žyćcia i pracy kala narodnych spraŭ, — treba tej pieśni i muzyki, što zradziłasia na narodnaj niwie, pamiž swajho narodu, skolki jość sił trymacca, — nie zabywać, a canić jaje tak, jak wučać i dajuć nam prykład usie razumnyje i praktyčnyje ludzi.

Pieśni, znajcie, Božy dar,
Sanawać ich treba! —

Tak kaže pieśniar naš Januk Kupała.

…A biaz piesień že narod
Sto jon wart być može?

Nichaj že naša biełaruskaja pieśnia nia hinie i nie ŭcichaje, a hołasna i wiasioła wyrywajecca z hrudziej, raschodzicca pa lasoch, raspływajecca pa paloch i niwach i razhaniaje nudu, nichaj kliče biełarusa da pracy, da nawuki, da kachańnia bližniaho, nichaj wiesialić i paciešaja jaho nabaleušuju dušu i razam z hetym raście i krepnie na karyść usiaho narodu…

Šlacham tworčaści.

Narod naš maje za saboj tysiačaletniuju darohu, projdzienuju za čas swajho histaryčnaho žyćcia. Na hetaj darozi sustrečaŭsia jon z roznymi narodami i roznymi kulturami, braŭ sam ad inšych mnohaje i dawaŭ druhim swajo. Adnym słowam, pastupaŭ tak, jak usiaki inšy narod na świeci: abmieniwaŭsia tym, čym byŭ bahat, i braŭ ad inšych toje, čaho jamu niedastawało.

Kožny narod u swaim žyćci pamiataje bolšuju, abo mienšuju kulturnuju zaležnaść ad inšych narodoŭ. Hreki, pierš čym wytwaryli swaju ŭłasnuju literaturu, nawuku, filozofiju i štukarstwo, znachodzilisia pad upływam Ehiptu i Babilonii. Rym doŭhi čas karmiŭsia wytworami ducha hreckaho; eŭropejskije narody — wytworami ducha łacinskaj rasy: ich mowaj, literaturaj, nawukaj.

Ale budučy nawat pad najwialikšym čužym upływam, duch ludzki starajecca prajawić swaje charakternyje asobnaści. I dziela hetaho narody, nawučyŭšysia ad druhich narodaŭ piśma, muzyki,