Z hetaj pryčyny padnimalisia niazhody miž ludźmi adnej wiery, ale roznych abradoŭ. Ad swarak pajšło i ŭ nas da što-raz bolšaho razdziełu na prawasłaŭnych i katalikoŭ.
Kab ucišyć usie henyje swarki, lepšyje ludzi daŭno padumywali ab tym, kab jak pahadzić uschodniaje chryścijanstwo z zachodnim, zrabić adnym słowam — uniju, jednaść.
U nas hetaj srawaj wielmi ščyra zaniaŭsia karol Polski i Wialiki Kniaź Litoŭska-Bielaruski Zyhmunt-Aŭhust. Paśla doŭhich narad sprawa heta ŭ kancy naładziłasia, i ŭ 1596 hadu duchawienstwo adnej i druhoj starany zjechałosia u Brest-Litoŭsk na Sabor. Na hetym Sabory bolšaja čaść duchawienstwa Biełaruskaho i Ukrainskaho prystupiła da jednaści z Rymam. Ale čašć duchawienstwa prawasłaŭnaho adkinułasia ad padpisańnia Unii. Z hetaj pryčyny u nas u XVII stalećci zamiesta dwoch chryścijanskich abradoŭ wytwarylisia až try: katalicki, prawasłaŭny i unijacki.
Unijacki abrad šyryŭsia u nas i ŭžo ŭ palawinie XVIII stalećcia abchapiŭ biezmała usiu Biełaruś, staŭsia jakby biełaruskim abradam, prynamsi wieraj biełaruskaho sielanstwa.
Unijacki abrad zachawaŭ usie zwyčai uschodniaho-hreckaho chryścijanstwa, dochoŭniki adpraŭlali ŭsie modły ŭ sławianskaj mowie, mahli nasić barody i adziewacca, jak i prawasłaŭnyje duchoŭniki, ale dogmaty wiery byli u ich adny i tyjež samyje što i ŭ katalikoŭ.
Skasawana Unija ŭ Biełarusi ukazam cara Mikałaja I u 1839 hadu. Usich unijatoŭ, katoryje pierad hetym nie pierajšli na łacinski abrad, pierewiarnuli u prawasłaŭje. Narod zwyksia z unijactwam i nieachwotna pryjmaŭ prawasłaŭje. Byli dawoli častyje zdareńnia nawaračywańnia biełarusoŭ na prawasłaŭje rozhami i nahajkami. Naš narod tady šmat piereciarpieŭ: mnoha ludziej pieramiorło ad nahajak, mnoha pawysyłali ŭ Sibir i inš. Nawaračywańnie biełarusoŭ na prawasłaŭje ciahnułosia ad 1839 hodu až da našych časoŭ, a znače biezmała cełych sto hadoŭ.
Dola Biełaruskaho Narodu ad złučeńnia s Polščaj da razdziełu Polščy.
Biełarusy da dzieržaŭnaj jednaści s Polščaj prystupili majučy poŭnyje prawy wa usim u swajej ziamli. U škołach wučyli dziaciej pa swojmu, pa biełarusku i pa sławiansku, u sudy i ŭrady, zjezdy i sejmy adbywalisia u mowie biełaruskaj, — pa biełarusku pisalisia ŭsie prawy i listy karaleŭskije i ŭsiakije dakumenty. Biełarusy mieli swaich kniazioŭ i panoŭ, i swajo bajarstw o-šlachtu.
