Перайсці да зместу

Старонка:Rodnyje zierniaty (1916).pdf/108

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Гэта старонка не была вычытаная

Što takoje klimat?

Klimatam jakoha niebudź miejsca nazywajecca pahoda, jakaja tam najčaściej bywaje. Kali u jakoj niebudź miejscowaści časta pàdaje doždž, to my kažemo, što tam mokry klimat.

Kali u niejkim miescy bywaje za hod bolej jasnych dzion, a doždžu pádaje mała, to my kažemo, što klimat tam suchi.

Kožnaja miejscowaść na ziamli maje swoj klimat.

Klimat kraju zaležyć i ad taho, ci ŭ horach heny kraj, ci ŭ dalinie, daloka ad mora, ci blizka, dujuć tam časta wietry ci nie. ci jość blizka les, bałota, abo može suchi step. I ješče šmat ad čaho zaležyć klimat staronki.

Bywaje tak, što pad haroj u nizie tak ciopła, što rastuć apelcyny, a na wiarchoŭcy henaj hary kruhły hod lažyć śnieh.

Sonce chutka nahrewaje sušu. A akijan nie tak chutka, jak ziemla, nahrewajecca ad sonca. Dziela taho wietry, što dujuć z akijanoŭ, letam, bywajuć prachałodliwy.

Zimoj-že ziemla chutčej astyhaje, čym marskaja wada, dziela hetaho zimoj z marej i akijanoŭ ciahnie ciapłom.

Woś čamu nidaloka ad mora letam bywaje prachałodliwiej; a zimoj ciaplej, jak u tych miejscoch, jakije daloki ad mora.

Letam wietry, što wiejuć nad sušaj, robiacca ciopłymi. Nad wialikimi raŭninami haračych krajoŭ wietry robiacca prost haračymi, tak što sušać i wypalajuć trawy.

Kala akijanoŭ časta bywajuć daždžy.

Kala hor bywaje bolej doždžu, čym u raŭninach, dziela taho, što kala ściudzionych hornych wiarchowak pawietre achaładzywajecca i nia može