Перайсці да зместу

Старонка:Pieršaja čytanka (1916).pdf/33

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Гэта старонка не была вычытаная

Pa siaredzinie kraju kruhłaj stružkaj wijecca Nioman-reka; s paŭnočy zialonaj ustužkaj Dźwina praciekaje, z uschodu Dniepro siwieńki, reka nie małaja lijecca. S poŭdnia Prypiać.

Što-ž za žyćcio było u nas, daražeńki dzietki, u daŭnyje letki, jak narod naš miž saboj nie dzialiŭsia, a ŭ adno cełaje ŭsieńki łučyŭsia, jak kniazi siwyje, našaho rodu, kirawali dolaj i wolaj narodu!..


Maja chatka.

Biedna maja chatka, padwalina zhniła,
I dymna i zimna, a mnie jana miła;
Nia budu mieniacca choćby i na zamki,
Kałok swoj milejšy, jak čužyje klamki.
Na strasie moch wyras, na imchu biarozka,
Milejša mnie chatka, jak čužaja wioska.


Aswojenyje i dzikije źwiery.

Zwiery bywajuć aswojenyje i dzikije. Aswojenyje źwiery žywuć pry čeławieku i nie bajacca jaho, bo prywykli da ludziej. Da hetkich aswojenych źwiaroŭ naležać koni, karowy, świńni, awiečki, sabaki, katy.

Dzikije żwiery nia wieruć čeławieku, bajacca jaho i chawajucca pa lasoch. U našaj staroncy sustrečajuć hetkich żwiaroŭ: miadźwiedzioŭ, waŭkoŭ, lisic, barsukoŭ, zubroŭ, łosioŭ, rysioŭ i ješče šmat jakich inšych.

Adny sa źwiaroŭ jaduć trawu, siena, liścia, jak karowa, ci koń, a inšyje kormiacca tolki miasam druhich żwiaroŭ. Pieršych zawuć trawajadnymi, a druhich lutymi. Lutyje źwiery u nas: woŭk, lisica, barsuk, ryś, miadźwiedź i inšyje.

Aproč trawajadnych i lutych żwiaroŭ jość ješče źwiery, katorych nazywajuć hryzunami. Hryzuny