niamała, dziela hetaha darma chryściŭ, wiančaŭ, a biadniejšym i hrašmi pamahaŭ. Byŭšy adzinokim, zžyŭsia sa swaimi ludźmi, zwyksia z imi, pieraniaŭ ich mowu, spraścieŭ, jak ab im kazali haradzkija i dwornyja pany, dy dziwawalisia, što jon hawaryŭ „mužyckimi“ prykazkami i pahaworkami. Inšyja nawat dumali, što jon nia ŭ poŭnym rozumie. Heta tak im zdawałasia. Mahnušeŭski byŭ čaławiek razumny: zbližyŭšysia da narodu, jon chacieŭ padniać hety narod, šyryć aświetu siarod jaho. Kali jon pryjšoŭ u Krošyn, jak wyšej było skazana, znajšoŭ užo parachwijalnuju školu tam, ale budynak akazaŭsia niawyhodny; jon pabudawaŭ nowy budynak, abšyrniejšy i lepšy za pieršy.
Sam jon zaŭsiody ŭ škole nia wučyŭ. Wučycielem byŭ arhanisty Arłoŭski, abo jaho pamocnik, stary kaścielny dzied — Parafijanowić. Ale widać, što jon sam cikawiŭsia škołaj. Hladzieŭ za wučniami, interesawaŭsia ich postupami, asabliwa bolš zdolnymi pamiž imi.
U 1828 hodzie ŭ škole było 51 wučniaŭ, z ich 35 chłopčykaŭ i 16 dziaŭčynak, uzrostam ad 7 da 13 hadoŭ. Wučyli ich tam čytać, pisać, ličyć i katechizmu. Šmat kłaŭ pracy kala škoły i pamocnik probaršča ks. Pius Harbačeŭski, katory chacieŭ nawučyć sialanskich dziaciej usiaho taho, čaho wučać pa druhich škołach panskich dziaciej. Jon čytaŭ im kazki Ezopa, polskaha paeta Narušewiča i „Wiadomości brukowe,“ katoryja wychadzili ŭ Wilni i ŭ katorych nia raz pisali ab drennym pałažeńni sialan i ab patrebie skasawać panščynu. Chacieŭ jon, jak z hetaha widać, zrabić z sialan dumajučych ludziej. Widać, škoła mieła dobrych ludziej-kiraŭnikoŭ, kali z hetaj škoły wyšli i ŭmiełyja zastupniki swajej idei; z hetkich wiadomy nam Kaminski, katory wyrasšy,
