Старонка:Karotkaja historyja Biełarusi (1910).pdf/9

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Гэта старонка не была вычытаная

widać, što siły Ŭsiesławowy byli niemałyje, kali, nia hledziačy na wyjhranuju bitwu, wialiki kniaź Kijeŭski prasiŭ miru i klikaŭ u swoj aboz połackaho kniazia. Ŭsiesłaŭ dawieryŭsia i pryjechaŭ u aboz Kijeŭščan z dwumia swaimi synami. Spatkańnie adbyłosia za Dnieprom, kala Oršy. Ale Kijeŭskije kniazi schapili ich u niawolu i atprawili ŭ Kijeŭ, hdzie połackaho kniazia zasadzili ŭ «porub» (ciamnicu) pad kniažeckimi charomami. Tolki nia doŭha byŭ Połacki kniaź ŭ niawoli. Na druhi hod nie ŭdałasia wajna Kijeŭskamu kniaziu s Piečeniehami, — narod zbuntawaŭsia proci jaho i prasiŭ kniažyć u Kijewie Ŭsiesława. Ŭsiesłaŭ zhodziŭsia i kniažyŭ u Kijewie kala waśmi miesiacoŭ, a paśla wiarnuŭsia nazad u swoj rodny Połack.

Ŭsiesłaŭ zajmaje pačesnaje miejsce ŭ historyi našaho kraju: jon patrapiŭ pastawić wysoka swajo kniažstwo, pryłučyŭšy da Połacka kniažstwy: Minskaje, Witebskaje, Oršanskaje, Mścisłaŭskaje, Łukomlskaje, Druckaje, Łohojskaje, Słuckaje, Dzisienskaje, a takže i čaść Liwonii zaležali ad Połackaho kniažstwa. Chacia pry Ŭsiesławie Połack dwa razy pierechodziŭ u ruki Kijeŭskich kniazioŭ, usiož pry im jaho kniažstwo dajšło najbolšaj swajej siły i sławy. Hdzie nia moh uziać Ŭsiesłaŭ siłaj, tam braŭ rozumam i chitraściu. Wiadomy pamiatnik literatury XII stalećcia „Słowo o połku Ihora“ tak piše ab Połackim kniaziu: „kniaź Ŭsiesłaŭ ludziam sud dawaŭ, kniaziam harady paradkawaŭ, a sam woŭkam biehaŭ ad Kijewa da Tmutorakani, pieresiekajučy darohu wialikamu Chorsu (soncu). U Połacku zwoniać zautreniu u swiatoj Sofii, a jon u Kijewie zwon čuje“… Swaim rozumam, niespakojnym charakteram i sławaj čarodzieja Ŭsiesłaŭ nadoŭha astaŭsia ŭ pamiaci narodu; ab im chadzili roznyje kazki-lehiendy, jak ab čarodziei, i niekatoryje z ich papali ŭ pisanyje pamiatniki. Kniažyŭ Ŭsiesłaŭ 87 hadoŭ, pamior u 1101 hadu.

Paśla śmierci Ŭsiesławowaj historyja kniazioŭ Połackaho domu zaciemniajecca, bo ŭ letapisiach haworycca ab ich tołki prypadkam i nazywajuć ich ahulnym imieniem „rohwołožych ŭnukoŭ“, abo uspaminajucca adnym tolki imieniem biez otčiestwa, a ŭ prydatku tady ŭsie kniazi Połackije, abyčajem taho času, nasili pa dwa imiony, s katorych adno było pahanskaje, a druhoje chryścijanskaje, a časam pa try i bolej imion. Hieta ŭsio ješče bolš zaciemniajecca s taje pryčyny, što Ŭsiesłaŭ, umirajučy, padzieliŭ kniažstwo swaje na udzieły i razdaŭ ich synom swaim.