Старонка:Karotkaja historyja Biełarusi (1910).pdf/8

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Гэта старонка не была вычытаная

miež inšymi prysłaŭ swaich swatoŭ i Kijeŭski kniaź Wołodzimir, ale Rohnieda nie chacieła iści za jaho zamuž i atprawiła swatoŭ takimi sławami: «skažycie swajmu kniaziu, što nie idu za rabynyča». (Wołodzimirowa matka była niawolnicaj — rabyniaj). Wołodzimir razhniewaŭsia za heta i napaŭ z silnym wojskam na Połack, uziaŭ jaho, pierebiŭ usiu kniažeckuju siemju, a Rohniedu, zawiozšy ŭ Kijeŭ, prymusiŭ być jamu žonkaj. Rohnieda radziła syna Iziasława. Wołodzimir dla Iziasława na stalicu pabudawaŭ horad Iziasłaŭ (Minsk. hub.) i addaŭ jamu dziedzičnaje połackaje kniažstwo.

Połackije kniazi, Iziasławowičy (poboč z Iziasławičami, jak widać, była staraja linija miejscowych kniazioŭ, jak kniazi Turoŭskije, Pinskije i Horodzieckije, katotyje nijakaho swajactwa praz Wołodzimira s Kijeŭskimi kniaziami nia mieli), zrazu woraho stanowiacca proci Rurykowičoŭ, katoryje kniažyli tady ŭ Kijewi i wiali rod swoj ad Jarosława, dziela čaho zwalisia Jarosławičami. Jarosławičy ŭsimi siłami nienawidzieli Połackich kniazioŭ Iziasławowičoŭ. Čym tłumačycca heta nienawiść, trudna razhadać. Toje tolki peŭna, što ŭ prypadkach najbolšych bied i napaściej čužyncoŭ na Połudzionnuju Ruś, Jarosławičy redka kali pakidali swaje damowyje wojny i swarki, kab ahulnymi siłami baranicca, zatoje jany ŭsie jednalisia i stanawilisia ščyrymi pamiž saboj, kali im prychodziłosia pajści wajnoj na kniazioŭ Połackaho rodu. Widać za pahudkaj narodnaj, katoraja papała ŭ letapisi ab śmierci Rohwołodawaj, prykrywalisia niejkije spradwiečnyje kryŭdy i rachunki za ich. Jak možna uciamić s pryčyn, katoryje wyzywali wojny, Połackije kniazi wykazywali niejkije prawy swaje na Pskoŭskije i Noŭhorodzkije ziemli, ŭ katorych, jak niekatoryje wučonyje kažuć, žyło tak sama plemia Krywičoŭ. U kožnym prypadku pryčyny, dziela katorych «Rohwołožy wnucy wzimajut mieč», mieli swaje hłybokije pryčyny.

Ad Iziasława pačynajecca rod historyčnych połackich kniazioŭ. U 1003 hadu kniažyć u Połacku syn Iziasława — Bračysłaŭ. Ad časoŭ kniazia Bračysława pačynajecca wiadomaje nam z historyi zmahańnie Połacku s Kijewam. Najbolšy razhar zmahańnia prypadaje na čas kniažeńnia syna Bračysławowaho — Ŭsiesława, a ŭnuka syna Rohniedy — Iziasława. Pieršy napaŭ na ziemli naležačyje da Kijewa Ŭsiesłaŭ, — uziaŭšy mnoha niawolnika i bahata ababraŭšy harady, waročaŭsia jon damoŭ u Połack. Kijeŭskije kniazi zastupili jamu darohu. Strašnaja bitwa adbyłasia kala reki Niemihi (pad Minskam); Kijeŭskije kniazi ŭziali Minsk, ale