što Radziwiłł paddaŭsia šwedam dziela taho, što nie było jak baranicca; — heto niepraŭda. Šwedzkaho wojska ŭ Litwie pad toj čas było usiaho tolki 3 tysiačy, — litoŭskaho-ž było 30 tysiač, a mahło być i šmat bolej, kali-b pazwali tutejšaje sielanstwo. Može pastupkami kniazia Januša Radziwiłła kirawało i asabistaje žadańnie stacca udzielnym Litoŭskim kniaziem, ale wa ŭsim hetym była i zdarowaja hasudarstwienaja dumka adbudawać niezaležnaje „Litoŭskaje“ hasudarstwo.
Tymčasam maskoŭskamu wojsku ŭ Biełarusi niejak pierestało šancawać; pryčyna hetaho była woś jakaja: kali ukrainskije kazaki pieredalisia pad Cara maskoŭskaho, jany dumali znajści ŭ maskoŭskim hasudarstwi blizki sabie prawasłaŭny narod; toje samaje dumali i prawasłaŭnyje ŭ biełaruska-litoŭskich ziemlach, dyk Maskoŭskaho Cara ličyli apiekunom swajej wiery. Tym časam bližejšaje znajomstwo pakazało ŭsiu rožnicu zrodnych, ale ad wiekoŭ rožnych kultur, biełaruskaj i maskoŭskaj. Pry hetym wyjšła, što Biełarusy i Maskoŭcy rožniacca wa ŭsiom, dy nawat i ŭ samaj wiery prawasłaŭnaj. Dla Maskwy Biełarusy nie byli rulskim narodam, ale „Litwoj“; u Maskwie dumali, što ruskaje — heta toje samaje, što maskoŭskaje, a ŭsio inšaje — chacia i ruskaje, ale što wytwaryłosia asobnymi warunkami žyćcia, — značyć i toje, što stwaryła biełaruskaja kulturnaja praca, što było swaim dla biełarusoŭ, maskoŭcy ličyli litoŭskim, albo i polskim, „łacinstwujučym“, — nie ruskim. Nawat čystaje prawasłaŭje Zachodniaj Rusi było dla maskoŭskich ludziej „łacinstwujučym“, a časam „litoŭskaj jereśju“, nie kažučy ŭžo ab Unii, katoruju ličyli prosta „łacinstwam“. Z hetaj pryčyny nie raz pamiž biełaruskimi i maskoŭskimi ludźmi padymalisia wojstryje sprečki i swarki. Biełaruś, katoraja pierš dobraj achwotaj chinułasia da Maskwy, ciapier, padobna Ukrainskim kazakam, starałasia wybicca s-pad jaje ŭłaści. Nawat jaryje abaroncy prawasłaŭja chutka astyli da Maskwy. Harady adzin za adnym pačali waročacca pad ŭłaść Polskaj Rečypospolitaj. Maskoŭskaja hranica što raz dalej i dalej adstupała na ŭschod k Dniepru. Ŭ 1656 hadu caru Aleksieju Michajłowiču pryjšłosia prystać na mir s Polščaj, zdaleŭšy dabicca taho, što palaki naślednikam polskaho pasada paśla śmierci karala Jana Kazimira pryznali Aleksieja Michajłowiča.
Choć Maskoŭskaje Carstwo nie zdaleło utrymać za saboj usie zawajewanyje ŭ Biełarusi ziemli, za toje šmat pačerpnuła adhetul
