cerkwu, a nawat prawo patronatu nad kolkimi cerkwami i manastyrami. Členy bractwa schadzilisia ŭ naznačenyje dni na ahulnyje sabrańnia i tam, razabraŭšy sprawy swajho bractwa, pierechodzili da ahulnych sprawaŭ cerkwy. Remieśniki, kupcy, sielanie i bajary razam railisia, jak paprawić abyčai, šyryć aświetu i tak d. Ad słowaŭ pryjšło da žywoj pracy. Bractwo wilenskaje skora ŭžo mieło swaje škoły, drukarni, swaich pramoŭcoŭ i wučycieloŭ, wypisanych z zahranicy.
Hryhory Chodkiewič.
U ŭsich wialikšych bractwach pa haradoch i ŭ bahaciejšych manastyroch miež bratčykami znajšlisia ludzi enerhičnyje, razumnyje i wučonyje, katoryje kirawali ŭsiej brackaj pracaj. Jany bralisia za piero i drukarski stanok, katory staŭ najbolšym aružžem u ich rukach. Dwa mahnaty: Chodkiewič i Ostrožski nie mała pryčynilisia da rasšyreńnia drukareń u Biełarusi. Spierša wydaŭnickaja praca bractw ahraničywałasia drukawańniem bohosłužebnych knih. Drukawali tak sama i pisańnia św. ajcoŭ cerkwy, pierekładajučy ich na biełaruskuju mowu.
Razhon reformackaho ruchu pad kaniec XVI wieka pačynaje słabieć; adnačaśnie z hetym i zmahańnie pamiež prawasłaŭjem i katalictwam wysowywaje jak z adnej, tak i z druhoj starany ščyrych starońnikoŭ toj, albo druhoj relihii, chacia poboč z hetym ludzi spakojnaho charakteru hatowy byli zaŭsiahdy mirycca. Tak pamału rasła parcija, žadaŭšaja miru. Na hruncie taje reakcii, jakaja što raz šyrej razrastajecca ŭ hetym časie miež hramadzianstwam, katoramu da śmierci zdakučyli biezkaniečnyje spory i swarki za wieru, wyra-
