Kn. Žygimont Aŭhust III.
zusim atkinuć sprawu unii na nowym sejmie. Palaki pierš chacieli ŭžo prystać na heta, ale paśla, uciamiŭšy ŭ čym sprawa, ŭzialisia ćwiorda za Litoŭska-Biełaruskich pasłoŭ, kab prysiahali na złučeńnie swajej ziamli z Polščaj. Tymčasam Pałudniowaj-Rusi patreba była pomač palakoŭ proci krymskich tataroŭ, a Litwie i Biełarusi — proci Maskwy. Razryŭ že s Polščaj wioŭ da nieminułaj wajny ješče i s palakami. Nie było rady, treba było zdacca. Litoŭska-Biełaruskije pasły pastanawili chapicca apošniaho sposabu ratunku: ni ŭ čym nie ŭstupajučy palakam, jany zdalisia na sud apošniaho swajho kniazia z rodu Jahajłowaho. Žmudzki starasta Juryj Chotkiewič wykazaŭ usiu kryŭdu, jakaja rabiłasia Litwie s pryčyny ŭtraty niezaležnaści, pryčym Litoŭska-Biełaruskije pasły kinulisia na kaleni i s płačem malili Žygimonta nie hubić hetaho hasudarstwa, addajučy jaho ŭ niawolu Polščy. Žygimont nie pasłuchaŭ ich hołasu: jon prykazaŭ pryniać im uniju i prysiahnuć Polščy. Prysiaha na uniju s Polščaj adbyłasia 1 lipnia 1569 hodu. Dziesiać razoŭ načynalisia pierehawory ab hasudarstwienaj Unii Litwy s Polščaj: u 1401, 1413, 1438, 1451, 1499, 1501, 1563, 1564, 1566, 1567, ale Litoŭska-Biełaruskaje hasudarstwo baraniło swajej niezaležnaści i tolki za adzinaccatym razam — u 1569 hadu — hasudarstwo straciło možnaść zmahacca dalej i było prymušeno zdacca.
