Старонка:Karotkaja historyja Biełarusi (1910).pdf/107

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Гэта старонка не была вычытаная

1588 hadu. Paśla jaho pierekłali na polskuju mowu i ješče kolki razoŭ wydawali. Pa wysočajšamu zahadu ŭ 1828 hadu Litoŭski statut z biełaruskaho wydańnia 1588 h. pierekładzieny i nadrukawany byŭ u troch mowach: biełaruskaj, polskaj i rasiejskaj. Litoŭskim statutam upraŭlalisia ŭ Biełarusi trysta dziesiać hadoŭ. Zamianili Litoŭski Statut ahulna-rasiejskimi zakonami 25 čerwienia 1840 h.

Str. 45. Mitropolit Josif Sołtan. Mitropolit J. Sołtan naležaŭ da najlepšych ludziej swajho času, trymaŭ staranu swajho narodu i zmahaŭsia za prawy swajej cerkwy. Kab padniać wyšej cerkwu i duchawienstwo, jon na sabory ŭ Wilni ŭ 1509 hadu napisaŭ prawiły duchoŭnaj dyscypliny. Prawiły hetyje wydany Baciuškowym (Русская Историческая библіотека T. IV kn. I.).

Str. 47. Karol Stefan Batory. Rodam byŭ z Wenhroŭ i, choć byŭ karalom polskim, ale mowy polskaj nia znaŭ i palakoŭ nie lubiŭ. (Hł. Albertrandy. — Henryk Walezyusz i Stefan Batory. — Wilno 1840 h.).

Str. 48. Płan hor. Połacka z XVI stalećcia. Hladzi tekst.

Str. 51. Hara Batoraho ŭ Bieławieskaj puščy. Jość u narodzie skaz, bytcam hetu haru nasypało wojska Batoraho šapkami. Hara niewysokaja, ale šyrokaja,

Str 53. Hryhory Chodkiewič. Hryhory Chodkiewič byŭ słaŭnym wajakam i čeławiekam niezwyčajnaho rozumu. U trudnym časie dla biełaruskaho narodu zmahaŭsia za jaho prawy i abierehaŭ rodnuju mowu. Załažyŭšy ŭ swaim dware Zabłudowie drukarniu, jon wydaŭ tam Ewanhieliju na čysto biełaruskaj mowie („Учытельное Евангеліе“ ў Заблудове 1569 года).

Str. 55. Bohdan Stetkiewič. Rod Stetkiewičoŭ słyŭ u Biełarusi prywiazannaściu da swajho naroda i wiery. Stetkiewičy stroili manastyry, zakładali bractwy i drukarni, adnym słowam, zmahalisia, jak maha, kab nie dać upaści biełaruskaj hramacie i praświecie naroda. U swaim dware Kutejnie (kala Oršy) Stetkiewičy załažyli manastyr i drukarniu. S Kutejnskaj drukarni wyjšło 17 biełaruskich kn h. Drukarnia pracawała ŭ Kutejnie ad 1630 da 1654 hodu. Paśla była pierewiedziena ŭ Maskwu.

Str. 58. Mieletij Słotrycki. Mielecij Smotrycki radziŭsia ŭ 1578 hadu. Pačatkowych nawuk wučyŭsia jon u hreka Łukarysa, katory byŭ paźniej Konstantynopolskim Patryarcham. Na wyšejšyje nawuki pastupiŭ u Wilenskuju jezuickuju akademiju. Paśla wučyŭsia, ŭ Lipskim, W rtemberskim i dr. zahraničnych uniwersytetach. Wiarnuŭ-