pieramoh usie nutranyja trudnaści, adkinuŭ ad siabie žydoŭskuju wyłučnaść i staŭ pašyracca, pawodle zahadu Chrystusa, na ŭsie narody i krai, pryjmajučy charaktar Katalickaha, što zn. paŭsiudnaha Kaścioła.
Trecim wažnym faktam było załažeńnie św. Piatrom swaje apostalskaje stalicy ŭ Rymie. Ad hetaha času Rym stanowicca stalicaj usiaho chryścijanskaha świetu.
Staradaŭnaje chryścijanstwa imkniecca tak-ža raźwiazać u siabie hramadzkaje pytańnie. My bačym u tahačasnych chryścijanskich hminach imknieńnie da supolnaści ŭładańnia, kab hetakim paradkam pamahčy biadniejšym siabrom hminy. Praŭda, heta supolnaść była nia z prymusu (nia tak jak chočuć ciapierašnija kamunisty), ale z swajej achwoty i lubowi da bližnich. Hetakaja supolnaść była zawiedziena ŭ paźniejšym časie ŭ chryścijanskich manastyroch, dzie manachi wyrakalisia i wyrakajucca ŭsialakaj prywatnaj ułasnaści, šlubujuć Bohu aproč čystaści žyćcia i pasłušnaści swajej uładzie jašče i ŭbohaść (try ewanhieličnyja rady).
* * *
Apostały paŭmirali, ale kaścioł, katory jany pašyryli canoju swaje krywi pa ŭsim świecie, astaŭsia. Praśledy nia ŭstrymali jahonaha raźwićcia, kroŭ mučanikaŭ radziła dla Kaścioła što-raz bolej wyznawalnikaŭ i zmaharoŭ za ideju Chrystusa. Kaścioł, aświečany i kirawany Ducham św. pa siońniašni dzień wučyć ludziej, uświačaje ich praz światyja Sakramenty i kiruje imi. Takim čynam Kaścioł Chrystusa jość wialikim dabrom dla ŭsiaho čaławiectwa. Jon daje nam tyja łaski, jakija wysłužyŭ dla nas Chrystus swajej mukaj i śmierciaj na kryžy.
* * *
Dyk jakaja ahulnaja synteza Staroha i Nowaha Zakonu?
Stary Zakon, abjaŭleny Boham praz Majsieja, byŭ tolki pryhatawanniem da Nowaha, jaki mieŭ załažyć Mesyjaš, pradkazany prarokami nadoŭha pierad jaho prychodam.
Hetym Mesyjašam-Chrystusam byŭ Jezus z Nazaretu, jaki žyŭ na hetaj ziamli ŭžo 19 stahodździaŭ tamu ŭ Palestynskaj ziamli, dzie nawučaŭ, čyniŭ cudy, pamior na kryžy, uskros i ŭzyšoŭ u nieba. Na im spraŭdzilisia ŭsie Mesyjanskija praroctwy, jakija byli dany čaławiectwu ŭ St. Zakonie. Jon byŭ
