Старонка:Historyja świataja abo biblijnaja Nowaha Zakonu.pdf/180

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Гэта старонка не была вычытаная

astałasia ŭ Jeruzalimie, ci pierajechała u Efez - zhadać trudna. Dy ŭrešcie niawiedama, ci N. Dziewa Maryja žyła tahdy, kali św. Jan apostał pierajaždžaŭ u Efez, tymbolej što ŭ časie treciaj padarožy św. Paŭła jašče ničoha nie haworycca ab prabywańni św. Jana ŭ Efezie, značyć św. Jan pierajechaŭ u Efez paśla treciaj padarožy św. Paŭła, paśla 58 hodu, a tahdy ŭžo N. Dziewa Maryja na hetaj ziamli nia žyła. Dyk najbolej praŭdapadobna, što pamierła ŭ Jeruzalimie, tam była pachawana i adtul była ŭziata z ciełam i dušoju da nieba.

Pamiatku Uniebaŭziaćcia N. Dz. Maryi, abo jak kažuć "Uspieńnia", kaścioł abchodzić 15 žniunia, u hetym dni paświačajuć kraski i ziołki.

Wialikaja čeść i wlalikaja miłaść pašyrana pa ŭsich krajoch i pa ŭsich narodach da Najśw. Dziewy Maryi - Matuchny Božaj. I ŭschod i zachad, i kataliki i prawasłaŭnyja - usie sławiać jaje imia, jak umiejuć. Pa ŭsich światyniach, pa ŭsich badaj chatach chryścijanskich (aproč lutraŭ i kalwinaŭ) možna spatkać jaje abrazok abo fihurku, usiudy možna pačuć najstrajniejšuju malitwu da Jaje, jakaja pačynajecca ad słoŭ archaniela Habryjela: Prywitana budź, Maryja, pounaja laski"...

Z malitwaŭ, jakija Kaścioł ustanawiŭ na čeść N. Dziewy Maryi, hałoŭnyja buduć: Ražaniec i Aniel Božy. Ražaniec — heta jakby wianok z ružaŭ, tolki hety wianok źwity nie z materjalnych kwietak, a z duchowych, a hetymi duchowymi kwietkami jość malitwy. Ražaniec składajecca z 150 „Prywitana budź“, 15 „Ojča naš“ i 1 „Wieru ŭ Boha“. Ustanoŭleny jon na toje, kab paŭtarajučy malitwy "Prywitana budź" i "Ojča naš" prabiahać u dumkach usie wažniejšyja zdareńni z žyćcia Jezusa i Maryi, razwažajučy tajnicy Učaławiečańnia Syna Božaha, jaho Ciarpieńnie i Chwału Zhetul i dzielicca Ražaniec na try čaści: radasnuju, balesnuju i chwalebnuju. Kab zaachwocić ludziej da admoŭlańnia ražanca, Kaścioł ustanawiŭ świata Matki Boskaj Ražancowaj (pieršaja niadziela kastryčnika) i paświaciŭ uwieś miesiac kastryčnik ražancowamu nabaženstwu, dziela čaho hety miesiac zawiecca Ražancowym".

Na čeść N. Dziewy Maryi Kaścioł św. ustanawiŭ tak-ža Majowaje nabaženstwa, wyznačajučy dla hetaha nabaženstwa adzin z najstrajniejšych miesiacaŭ u hodzie: miesiac maj (trawień). Majowaje nabaženstwa adpraŭlajecca najčaściej wiečaram i składajeçca z nabožnaha čytańnia abo nawuki ab žyćci i cnotach Matki Božaj, a tak-ža z pieśniaŭ na jaje čeść.

Jašče na čeść N. Dziewy Maryi ludzi nosiać škaplery. Daŭniej škaplery inakš wyhladali, jak ciapier; daŭniej heta było źwierchniaje adzieńnie, jakoje ŭskładałasia praz haławu i mieła wyhlad šyrokaj stužki, čaść jakoj prykrywała hrudzi, a čaść plečy (łacinskaje słowa scapulae aznačaje plečy, zhetul i pajšło słowa „škaplery" značyć adzieža, jakaja nosicca na plečach). Takija wialikija škaplery jašče i ciapier nosiać zakońniki, dla ludziej świeckich jany byli niawyhodnyja, dyk zamianili ich na dwa kawałki sukna, złučanyja tasiemkami, na hetych kawałkach wyšywajuć roznyja abrazki, jakija pakazwajuć, da jakoha zakonu nalažać hetyja škaplery. Najbolej pašyranyja ŭ narodzie škaplery Karmelitanskija. Zamiest škapleraŭ možna nasić škaplerny medalik.

§ 82. DZIEJNAŚĆ I ŚMIERĆ ŚW. PIATRA I INŠYCH APOSTAŁAŬ.

Ab dziejnaści i śmierci Symona-Piotry my wiedajem taksama z Tradycyi, h. zn. z wusnaha pierakazu, zapisanaha staradaŭnymi chryścijanskimi piśmiennikami.