jak my ŭžo adznačyli, to bolš, to mienš śviedamymi Biełarusami. Ab hetym viedajem ad niekatorych ich samych, ad ich tavaryšaŭ i znajomych, a tak-ža, viedajem heta ab niekatorych, z ich dziejnaści. Zvaročvajem na heta asablivuju ŭvahu, bo, być moža, budučy historyk, daśledžvajučy hetyja spravy, napatkaje dzie ŭ archivach seminaryi ci katalickaj kansystoryi, ci dzie ŭ inšym miescy aficyjalnuju zapiś narodnaści henych asob i ŭ zapisi henaj moža ŭbačyć mnohich ich jak Palakoŭ. Voś-ža treba viedać, što dziela úŭspomnienych palityčnych i adčaści relihijnych pryčyn, seminarskija ŭłady zapisvacca Biełarusami klerykam nia radzili i navat nie dazvalali. Śviedčać ab hetym niekatoryja-ž sami kleryki z hetaha času. Dziela hetaha badaj usie kleryki Biełarusy zapisvalisia tady Palakami.
Ale heta jašče bolš ciahnula ich da rodnaha narodu, budziła ich nacyjanalnuju śviedamaść dziela hetaha narodu. Mnohija z ich, spatykajučysia z narodam ci na vakacyjach, ci pracujučy jak pastyry, samatuham pravodzili biełaruskuju dumku ŭ narodzie, budziačy tam biełaruskuju śviedamaść ci to słovam, ci pašyrajučy nieśmiarotnuju "Dudku“ i "Smyk" Fr. Bahuševiča, a paśla, ad 1906 h. "Našu Nivu".
Ale ŭ mieru pašyrannia biełaruskaha ruchu ahułam, ruch hety tym bolš adčuvaŭsia i ŭ muroch Vilenskaj Seminaryi. Urešcie nadyjšoŭ čas, kali ruchu hetamu siarod klerykaŭ treba ŭžo było nadać formu arhanizacyjnuju, vyrazna i adkryta biełaruskuju. Časam hetym byŭ hod 1910, kali ŭ Vilenskuju Duchoŭnuju Seminaryju prybyŭ na navuki aŭtar hetaj pracy.
Prybyŭ ja ŭ seminaryju ŭžo całkom śviedamym Biełarusam. Svaju nacyjanalnuju roznaść ad Palakoŭ ja adčuvaŭ i razumieŭ biaz nijakich aharo-
