Старонка:Bielaruski-chryscijanski-ruch-histarycny-narys.pdf/27

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Гэта старонка была вычытаная

džeńnie. Pryjšło jano śpiarša i pradusim ad henaha navukovaha ramantyzmu, na čale jakoha stajali ŭspomnienyja vučonyja unijaty Biełarusy.

Adradžency hetyja nie dakazvali, što Biełaruś — heta polskaja kraina — jany dakazvali, čym jana była sapraŭdy. Roznaść ich pahladaŭ ad polskich vidacca jasna i praca ich navukovaja vykazvaje nia polskuju spravu, ale biełaruskuju, krajovuju, robiačy heta, pieŭniež, zhodna z ducham svajho času, jašče padśviedama.

Vobak hetych pieršych našych adradžencaŭ z unijataŭ, z natury psychikaj svajej stajaŭšych bližej da narodu, pajavilisia henyja, "čystaj kryvi" ramantyki, ramantyki litaraturnyja - z Biełarusaŭ łacinnikaŭ. U hetych, u lacinnikaŭ, užo spatykajem i padchod palityčny polski. I zrazumieła. šlachta łacinskaha abradu zžyłasia z Polščaj. Rasieja tymčasam naciskała na Biełaruś i treba było zaniać stanovišča adpaviednaje - treba było dumajučamu čałavieku pradusim adkazać - što heta za kraj, rasiejski jon, ci nie? Narodnicki ramantyzm, dakazvaŭ, što nie Rasieja. A što-ž? Dla niekatorych raz nie Rasieja, dyk Polšč, jak dla Rypinskaha, a dla druhich niešta bolš-miens samavitaje, jak dla čečata, što bačym asabliva z jaho filolohičnych razvažańniaŭ u pradmovie da "Piosnki wieśniacze" 1846.[1]

  1. "По словам А. Рыпинскаго "nasza polszczyzna w ich (u Biełarusaŭ - pryp. aŭtara) ustach jak po grudzie idzie"; другие писатели не находили въ народном языкѣ особой близости къ польскому, но не хотѣли признать и его родства съ русскимъ языкомъ (или преднамѣренно его замалчивали), а видели въ немъ прямого потомка рѣчи одного изъ славянскихъ племенъ, жившихъ когда-то на территоpiи теперешней Бѣлоруссіи, забывая, что эти племена были русскiя. Особенно нравилось называть его языкомъ „кревицкимъ", "кривичанскимъ", по имени Кривичей, вмѣстѣ съ другими племенами вошедшихъ въ составъ Белорусской народности"... Карскій, III, 3; 33.