M. Horbowo, Orszanskaho paw. Żychary miasteczka zwiarnulisia da hubernskaho praŭleńnia s praszeńniem ab ućwierżeńni „hurtka ćwiarozych“.
Szymkajcie, Rosienskaho paw. Użo 9 miesiacoŭ prajszło ad czasu jak Szymkajckaja wołaść padała da hubernskaho pra leńnia prośbu, kab zamknuli ŭ Szymkajciach karczmu i dahetul nie majuć nijakoha atkazu. A karczma pa daŭnamu wypiwaje aposznije soki z życharoŭ.
Minsk, Jak pisze „Kurjer Litoŭski“, z minskaj turmy wypuścili ks. Miłaszeŭskaho, parocha ŭ Rubieżewiczach. Sprawa ks. Miłaszeŭskaho, paczałasia ŭ 1910 hodu, t. j. ad czasu jak pryjechaŭ jon da Rubieżewicz. Parochija heta daŭniej była prymuszena da pryniaćcia prawasłaŭja, dyk nia wielmi mocna jaho trymałasia, bo ŭ 1905 hadu ŭsia wiarnułasia ŭ katalictwo. Kaścioła ŭ Rubieżewiczach ni było i ks. Miłaszeŭski, dastaŭszy pazwaleńnie na budowu jaho, pakul szto zrabiŭ kaplicu ŭ plebanii. Tady pasypalisia danosy na ks. parocha za kaplicu, za nabażenstwy, śpiewy i dr.
U wosień minski akrużny sud razhledziŭ sprawu ks. Miłaszeŭskaho abwinawaczenaho ŭ tym, szto atkryŭ biez pazwaleńnia uradu kaplicu i pryhawaryŭ jaho na 50 rb. kary, kaplicu pastanawiŭ ni zakrywać, ale jak jana była użo ni patrebna, ks. paroch zakryŭ jaje sam i zapłaciŭ nałożanu karu, nie prasiŭszy ni ad kaho pomaczy. Parochijanie sami sabrali pamiż siabie 35 rub. i wiarnuli ich ks. M.
Pierad kaladami ŭ 1912 hadu pryjechaŭ da Rubieżewicz czunoŭnik hubernatora i paczaŭ rabić jakojeś śledzctwa i pytaŭ ks, M. czamu heta jon „sowraszczajet“ prawasłaŭnych u katalictwo, zahadywyje katalikam ni żanicca z inowiercami, piszeć praszeńnia da hubernatara dla tych szto choczuć pierajści ŭ katalictwo i daje im marki, i szmat druhih dawaŭ pytaniaŭ. Ks. M. wyjaśniŭ heta ŭsio. Czynoŭnik spisaŭ heta ŭ pratak i wyjechaŭ. a 11 studnia zjawilisia da Rubieżewicz asesar i skazaŭ ks. Miłaszeŭskamu, szto hubernatar zahadaŭ jaho arysztawać i dastawić ŭ Minsk ŭ turmu. Ksiondz M. atkazaŭ szto patreba jamu 2 dzion czasu kab ustroić ŭsie sprawy kaścielny, tady asesar skazaŭ, szto arysztujeć jaho siłaj.
Ksiondz, akrużeny strażnikami, pajechaŭ ŭ Minsk da spraŭnika, dzie dawiedaŭsia, szto hubernatar naznaczyŭ jamu kary 3 miesiacy turmy za toje, szto jakoby zbiraŭ jon ad parochijan składki. Z hubernataram baczycca nie pazwolili. U turmie s ks. Miłaszeŭskim abchodzilisia jeszcze horsz, jak s katarżnikam: nielha było widzieć nikoha s swajakoŭ, dali chałodny pakoj, nie pazwolili ŭziać ni ciaplejszaj paduszki, ni kołdry. Na prahułki wadzili razam z druhimi arysztantami.
U hetym czasi ks. M. pasłaŭ 2 telehramy da ministra ŭnutrennich sprawaŭ.
1 lutaho wieczaram ks. M. abjawili, szto jon swabodny.
Jak ks. Milaszeŭski nia wiedaŭ za szto jaho arysztawali, tak i ciapier nia może dawiedacca dziela czaho jaho aswabadzil. —
Piszuć da nas.
H. Radaszkowiczy, Wilensk. hub. Wilej. paw. Praświeta ŭ nas bytcam krychu blisnuła: jość narodnaje wuczyliszcze, jość i haradzkoje 4-och klasowaje, kudy pryjmajuć nawat i dziaŭczynak. Z usiej wakolicy baćki zwoziać swaich dzietak na nawuku, a dziecca im nima kudy: kwatery dastać trudna, a tyje, katoryje traplajucca — najczaściej niepryhodnyje dla dziaciej — wuczenikoŭ. Ni spakojnaho kutka, ni dobraj jady, ni apieki praŭdziwaj — nima.
Para było-b kamu dadumacca i narychtawać kwateru dla tutejszaj maładzieży: sam to peŭna-b na hetym nie straciŭ, a wyhodu zrabiŭ-by szmat kamu.
Susied.
W. Manujły, Wilensk. hub. Wilejsk. p. Niestałaja zima, niechwat śniehu, drennyje darohi mala dajuć zarablać wozkaj drewa. Kupcoŭ lasnych zawiałosia ŭ naszych wakolicach, — choć hać haci. Szto z hetaha budzie — nima wiedama, ale czy nia prydziecca sielanam hety zarabotak wyłażyć paśla na treski z lasoŭ, bo tolki jany, zdajecca, i zastanucca. Ni wadnaho hodu stolki nie spałaszywali ŭ naszych wakolicach lesu stolki, kolki sioleta.
Z.
W. Łuskawo, Minskaj hub. i paw. Pa trakcie daŭhinaŭsko — minskim bolsz piaci hodoŭ, jak paczali stroić szosku. Kawałki dzie-nia-dzie pałatali, a dalej kinuli. Jak i czamu hetak zrabiłosia — cikaŭna było-b wiedać. Chiba szto hroszy na heta dadzieny, dyk dzie jany? A trakt hety wielmi ważny i ruchawy.
K.
