зноў палягчэла. Бацькавыя словы "не раскідвацца дабром" вытруцілі цёплае пачуццё.
"Але маці... яна баіцца, каб я не галадаў..."
Бацька тым часам бубніў над ім і, нібы ў бубен, біў свае скаргі:
- Мы-ж цябе выгадавалі. Мы-ж хочам, каб ты не галадаў, каб здаровым быў. Яшчэ некалькі год - і ўся наша апора будзе на цябе. У мяне, сынок, раматус у нагах. Усю зіму на печы сяджу...
- Крушынскага добра знаеш? - павёў Мікола гутарку ў іншы бок.
- А як-жа! Што я суседзяў у нашай ваколіцы не ведаю, ці што? Гэта-ж той самы праязджаў, калі я пакуначак з кантрабандай знайшоў.
- Як табе здаецца, пакуначак быў яго?
- Не! Не яго! Тут рознага народу па дарозе бывае, ці што!
- Можа праўда, і не яго...
- То-то ж я і кажу! - узрадаваўся бацька то цяпер ляжыць хворы. Кажуць, хутка памрэ.
- Ён і тады мне гаварыў, што да доктара едзе.
- І мне казаў.
Змоўклі.
"...Адвык ад бацькоў за той час, што я ў Мінску".
Яркі серп месяца плыў разам з санкамі і ўвесь час быў супроць Міколы.
"Яшчэ пара гадзін, і маці будзе клапаціцца вакол мяне. Пэўна, у печы на вялізнай скаварадзе аржаныя бліны ў сале топяцца...
...Стары твар маці зморшчаны, зморшчаны...
...Вочы яе так ласкава на мяне заўсёды пазіраюць... Яны неяк асабліва свецяцца бледнымі агеньчыкамі... Яна згорбленая. Сапраўды, ёй ужо цяжка працаваць. А пэўна сёння, як угледзіць мяне, рухавай і жвавай зробіцца. Пачне малітвы шаптаць..."
Яго думкі, цёплыя і затоеныя, перабіў бацька:
- Ведаеш, сынку, нам трэба было-б набыць лепшага каня. Гэты ўжо вельмі стары. Пры тваёй памяці іншага ў мяне не было... Мне трэба рублёў трыццаць, а ў маці захавана толькі каля дзесяці рублёў... Потым
