ўжо вельмі рана. Гэты ўплыў найбольш пашыраўся й моцна трываў пасярод вышэйшых прасьвячоных станаў. Сьляды гэтага ўплыву Ум знаходзім і ў старадаўняй. беларускай літаратуры, Праглядаючы старажытныя беларусеія: рукапісы ХУ--Х УІІ. ве, мы спатыкаем у: іх-і ўзоры заходняй царкоўнай легэнды, і псэўдаеля- сычную: аповесьць, і рыцарскі раман. Усё гэта сьведчыць аб культур” ным учлыве: Заходняй: Эўропы на Беларусь, - асабліва ў тўю пару, калі Нольшча, пашырыла свае межы так, што ўпёрлася на захадзе. Ў цантральныя абшары Эўропы- -Чэхію, Сілезію інш. й Затрымаёемся на некаторых удорах нашай старажытнай апавя- дальнай (эпічнай) літаратуры, запазычаных з Захаду. “Помнікі гатыя носяць на сабе насчасьцей перакладны характар: Перакладаліся гэтыя творы беларускімі кніжнымі шюдзьмі найчасьцей з польскае мовы, А ў Польшчу ивы пераносіліся найбольш" з Чэхіі, як з раіны “вельмі: блізкай і роднай з Польшчай. Трэба, паміх: іншым, медь на ўвазе тоб, што старапольская мова гэткае мела падабенства да старачаскай, што іншы раз цяна адрозьніць адну ад другой; нават гатыцкі шрыфт адналькова ўжываўся і там ў 7ут. І зусім натуральна, што хт ведаў польскую мову ХІЎ--ХУТ ёв.; той лёгка разумеў 1 тсе, што было папісана ў тую пару пічэску. Адгэтуль будзе просты й аразумели вывад, што для беларускага тагочаснага кпідніка незаўсёды было ка- нечна патрэбным карыстацца з польбкіх перакладаў заходня-эўропэй- скай літаратуры: ён мог карыстацца. ў такой-жа меры і з ческай кві- гі. як арыгінаду дзеля пёрайбладу на беларусеўю мову. А ў чэхаў быў вялікі запас рознага віду апавяданьняў, аповесьцяў, логэндаў, запазычаных як з старажытнага «клясычнага, гэтак і. з сяроднявяЕо- вага эўрапэйскага эпасу. І мы, Запраўды, ведаем такія выпадкі, калі яЯкі-гколечы помнік перакладнай літаратуры на беларускай мове зьяў-. зябцца ббльш блізкім да чэскай “яго рэдакцыі, чымся 24 польскай: гэта азначае. што ён бёбпасродна пёераложаны з чэскае Мовы. З помнікаў старадаўнай. перагладнай беларускай апавядальнай літаратуры ў першы чарод мы зьвернем увагу на тыя апокрыфічиыя апавяданьні, якія грунтуюцца на царкоўнай, гадоўцым чынам ката- ліцкай, легэньдзе. Усе гэтыя апавяданьні маюць йа сабе выразны На вучальны характар. Побач з гэтыу яны здавальнял! пасвойму цпіка- васьць чытача ў кірунку тых ці іншых пытаньняў, на якія ён не знаходзіў даволі поўнага адказу ў сьвятых кнігах і ў царкоўнай на- вуцы. Да ліку гэт(іх наледала пытаяьне аб пазагробным істнаваньні. Калі ў паш прасьвячоны й радыолалістычны век нават найцоў-
