II
Ці даводзілася вам праяжджаць па вёсцы ў канцы лета, калі нітачкі прыгожага засмучэньня ўжо снуюцца нявідна і незлавіма ў цёплым паветры паўдня, ужо вяшчуюць восень?
Ціха ўсё, бязмоўна і бязьлюдна. Шэрым ціхамірным пылам насьцелена пустая вуліца. На гародзе, за абціснутым плятнём схіліў на сонцы жоўтую, з махрамі кружэлачку высокі сланешнік. Абсыпае чырвона-чорныя пялёстачкі добры мак, ужо запозны, і зьвініць дасьпелымі мачынкамі ў зубкавых карунках буйнейшымі і дробнымі, на тонкіх шызых сьцебялінках.
Дзеці за доўгі дзень насеклі з крапівы і макрыцы сечанкі сьвіньням; споўзалі ў чужую рэпу і ў яблыкі; пакачалі кацёлку і няўмысьля пабілі ёю шыбу ў кутніковым вакне; паскрыгаталі, аглушаючы, калёскамі па вуліцы, возячы малога; пабіліся, улашчыліся; дапалі да паніклага сланешніку і няўзнаку выскублі паўкружэлачкі. Зрабілі з паловак мачын „лыжачкі“ і будуць гуляць „у госьці“: натрусяць у прыпол запэцканых кашулёнак маку і пачнуць ім частавацца. А яшчэ будуць есьці госьцейкі „перапечы“ — семя праскурак, што густа парасьлі на вуліцы пад плотам і пад сьцяною разам з конскім шчаўлюком і сабачаю мятаю.
Мляўкім і гострым нечым пояць каноплі паветра. Усунуў дзед-даматур, што нічога няварты ні ў касе ні нават з граблямі, а пільнуе двору, дзяцей і пчол, уссунуў доўгую плашку на худыя, сагнутыя жыць-