Казалі, дзеткі засталіся, а дзе, бог сьвяты ведае“…
Пранусь слухаў і маўчаў; мысьлі яго блукалі ў роднай вёсцы, дзе год таму назад усіх пакінуў, як адыходзіў на чужы хлеб.
— „А што, дзядзечка, за здарэньне было з братам?..“
— „А вось, дзеткі, ня тут кажучы, шула ў лесе абярнулася, і няжывога дасталі, і як там далей было, ня ведаю; далёка тады быў я“…
— „А!!… і майго-ж татку дрэва прыбіла, як я быў маленькі“.
— „Ад раптоўнай сьмерці сьцеражы нас, божа“, — зьняўшы шапку, шаптаў дзед. — А памятаеш хоць крыху, які быў твой татка?“
— „Не памятаю, не памятаю, адно толькі засталося, як нашу Насту ён калысаў, то пяяў: Люлі люлі люлі! прыляцелі куры, селі на вароцех у чырвоных боцех“…
Мусіць то, дзядзечка, і ня ведаеце, дзе пахаваны брат, а я таткаву магілку, як цяпер, бачу, націснутую каменьнем“.
— „Так, браце, так, ціснуць нашы грудзі пры жыцьці, ціснуць і па сьмерці“…
— „Пані кліча… пабягу“, — адазваўся Пранусь…
— „Вось здружыліся!“ — адазвалася яна; — „як вас ужо і разьвесьці, ня ведаю, хіба вадою прыдзецца“.
— „А не, панічка, ня варта! самі пойдзем“, — адазваўся Пранусь…
— „Калі-ж рушыце?“
— „А хоць і зараз, дзень вялік“.
— „Добра!..“ і пані выйшла ў другую палавіну, а Пранусь бяз шапкі выбег на вуліцу.
— „Дзядзечка!“ — захлебываючыся з радасьці, казаў ён: — „расстаўляй кішаню, грошы зараз дадуць, ухіо я нарыхтаваў усё к ладу“.
— „Ці-ж так? — ня веручы, пытаўся дзед; — ну, калі ў дарогу, то ў дарогу; старцу сала не ў наклад“.
— „А папалуднаваць трэба, я сваё не дарую“…
Пасьля паўдня іх разьлічылі і далі падводу да мястэчка.
Пранусь, стоячы на сьнягу, глядзеў, як масьціўся на санках дзядзька, а посьле і кажа: „хоць і дрэньненька было тут, але падзякаваць мы павінны; так ня можна“.
Барадач нязразу скрануўся, абмацаўшы скрыўленую сківіцу і пустое месца ў зубох, ён усё чмыхаў ў нос, але, як убачыў, што Пранусь скрыўся ў дзверах, пайшоў і сам туды.
— „Даруйце нам“, казалі яны; можа мы ўгневалі паноў, ведама, простыя людзі“…
Подабаўся дужа паном дзяцінны падзякуй, у ім яны бачылі шчырую, непадрабляную праўду, і за гэта Пранусь дастаў гасьцінца два рублі, а барадач рубель.
Скрануліся…
Мінуўшы браму, барадач зьвярнуўся да Прануся і кажа: „ведаеш, сынку, хоць і казала пані, што я гультай і п’яніца, але гэта няпраўда, сам-жа бачыў, год разам жылі, капейкі ня пусьціў нікуды, зьбіраў, як мог, і праз гэткае жыцьцё, дзякаваць богу, маю з сабой капейку; усё, сынку, табе аддам, не пакінь толькі мяне старога“.
