Пусьціліся дурнаватая Магдуся са сьляпым Сідаронкам, дзед з бабай разам, і якая шчасьлівая пара гэта была! Як-бы хто мёдам мазаў па іхніх душах. На іхніх плячох торбы чуць ня трэскаліся, гэтак перапоўнены яны былі, анучкі з вузламі розных медзякоў, як вярыгі[1], абціснулі іх грудзі пад кашулямі. Яны толькі абгаварывалі ды высьмявалі суседзяў сваіх: той кленчыць, быццам у трубу дзьмухаець, а гэны быццам пацеры гаворыць, тая ажно лаецца, калі ёй не дадуць, а гэны зусім сароміцца прасіць, асалапень той! І гэтак караталі яны свабодныя хвілі свае. Найболей сьмяяліся яны з аднарукага дзяцюка Тодара. Малец[2] мае гэткі багаты талент пры сабе і пайшоў у пастухі! Ці ня мог ён гэтак сама, як бацькі яго, торбу надзець ды пайсьці ў сьвет жабраваць?
— Золата назьбіраў-бы, вось дурань, у людзі выйсьці ня хоча дзіваваліся шчыра
Кажуць, прывычка — другая натура, а другая натура, а я скажу, што прывычка ня толькі першая натура ў чалавека, але ўся фастацыя[3] яго жыцьця, бо душа яго, быццам смоўж, прылепліваецца да ўсялякіх рэчаў…
Мы з халоднай крывёй пазіраем на страшэнныя кавалкі жыцьця свайго толькі дзеля таго, што да іх прывыклі
Магдуся з Сідаронкам пачалі радзіць заздрасьць у сваіх суседзяў, бо яны зрабіліся самымі найшчасьлівейшымі ў Жаброўшчыне. Ніхто ня мог гэтак жаласна енчыць5) і пяяць Лазара, як Сідаронак; ніхто ня мог гэтак мантожыць[4] пад вокнамі ды прычытываць, як Магдуся: — самы найгоршы павінен быў даць ім што-колечы… Але не ўсягды, як на дзяды, бо шчасьце ня палец, у рукі ня возьмеш, вось і вырвалася яно ад іх на час.
Справа была вось якая: радзіла Магдуся дачку, і, здаецца, гэта яшчэ лепей, чым добра, — будзе памочніца пад старасьць. Але, як глянула Магдуся першы раз на дачку сваю, дык абамлела на месцы; зірнула другі раз, абмацала яе, абнюхала з усіх бакоў, заламала рукі свае, ды горка заплакала, загаласіла: — А, Езус! А, божухна-родненькі! Няшчасную, няшчасную дачку радзіла я на сьвет!.. Што мне рабіць з ею?.. Ой, ня вытрываю!..
Якое вялікае гора для маці: ручкі цэлыя, ножкі цэлыя!.. Пачала яна прачытаваць, перахіляючыся на сяньніку, над дачушкай сваёй, каторая плюскалася ў начоўцы, дзе бабка Марыся купала яе.
— Ніякага калецтва! — стагнала Магдуся. — Хай бы яна хоць у бацьку пайшла ды сьляпой радзілася, а то з чаго яна будзе хлеб есьці? А, Езус! божухна родненькі…
Пачалі яе суседзі ўцішаць: — Магда, годзі будзе табе калатырыць. Ну, перастань, у бога шмат чаго ёсьць, трэба спадзявацца на яго міласьць, яшчэ невядома — можа яна глухая, ці нямая; гэта дрэнь, што вочы, як тыя гузікі, тырчаць, а ручкі і ножкі здаровенькія! Эт, будзе яна хлеб зарабляць мо’ ляпей ад нас яшчэ, ды бацьком пад старасьць паможа, годзі безгалоўе і дурнату нейкую плясьці! — Але Магдуля ня ўнімалася.
