„МАСЛОСОЮЗ.“
Ня трэба ехаць у Львоў, каб пачуць аб „Масласаюзе.“ Гэная арганізацыя шырока вядомая ня толькі на тэрыторыі украінскай, але і ў нас усе, каму толькі ня зусім чужая ідэя коопэрацыі, захопліваюцца жывучасьцю украінцаў у галіне эканамічнай.
Карэньні „Масласаюзу“ сядзяць у „Просвіце.“ „Просвіта“ была жаралом, скуль выйшла ідэя і шчасьлівы пачын вытворчых коопэратываў. Галіта на вёсцы, перанаселенасьць на зямлі прымушалі даўно перадавых дзеячоў і павадыроў заняцца эканамічнаю галінаю жыцьця. Першае украінскае крэдытовае таварыства заснавалася ў Перамышлі ў 1894 г. „Просвіта“ павяла шырокую акцыю — ратавацца собскімі сіламі ад вызыску чужых банкаў ды гандляроў. Яшчэ ў XIX стагодзьдзі бачым „Краёвы Крэдытовы Саюз,“ а ад 1904 г. „Краёвы Саюз Рэвізыйны“ дзеля рэвізіі і арганізаваньня рознага раду коопэратываў. Апошнія, названыя ўстановы, жылі ўжо пэўным собскім жыцьцём, аднак „Просвіта“ даўжэйшы час мела сваіх люстратараў дзеля прапаганды і практычнага навучаньня коопэратыўнае справы. Зразумела, што масаваю формаю коопэратыўнага жыцьця былі спажывецкія коопэратыўныя крамкі. З гэных вось спажывецкіх коспэратываў і вырас, „Масласаюс“. Першая малачарня, заснаваная як аддзел „Просвіты“ ў 1904 г., была пачаткам малачарскае коопэрацыі. У чарговым годзе існуючыя 5 малачарняў арганізуюцца ў „Саюз украінскіх малачарскіх супалак.“
