Старонка:Творы М. Багдановіча (1927—1928). Том II.pdf/476

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Гэта старонка не была вычытаная

напр. „Энеіда“, „Ода до кн. Куракина“). У сказе „полюбили так байкову форму“ у аўтографе замест байкову стаяла слова „байочну“, якое заменена на тэй падставе, што вышэй у гэтым-жа артыкуле аўтарам ужыта „канонічна байкова форма“.

У даным артыкуле Багдановічам ужыты наступныя беларусізмы: „старожитне“ — зам. украінскага „старовинне“, „замічав“ — зам. „помічав“, „дбаючы об іі живості“ зам. „дбаючы за (ці про) іі живість“…

Правапіс артыкулу перакладзены на сучасны, згодна з парадкам, прынятым для ўсяго другога тому.

12. В. Самийленко. Перадрук з „Украинской жизни“ 1916 г. №№ 7-8.

В. Самийленко (1864-1925) — украінскі пісьменьнік, вядомы сваімі перакладамі на украінскую мову з Дантэ, Мольера, Боккачіо („Декамерон“) і інш.

Артыкул Багдановіча аб Самійленку зьяўляецца адным з першых грунтоўных досьледаў творчасьці гэтага пісьменьніка.

Да 67 стар. Так ручей иногда уходит в землю и долго струится там в глуби невидимкой… Параўнаньне „забытага краю роднага“ з „крыніцаю“, якая „гучна мкне, здалеўшы з глебы на прастор прабіцца“, сустракаецца ў вершы Багдановіча „Сонэт“ (т. I, № 171).

Да 71 стар. „Эльдорадо“, фактура стиха которого перенята Самийленком у А. Толстого.

Прыводзім пачатак гэтага вершу „Ельдорадо“ (або „Щасливый край“):

Десь далеко есть краіна
Пишна, вільна, щастям горда,
Кожний там живе щасливо
Держиморда, держиморда.
В тій краіні любляць волю,

Всяк і шука по змозі
І про неі розмовляє —
У острозі, у острозі…

Да 72 стар. Слова „элегія“ ў новым значэньні, якое ня зьвязвае яе з дапасаваньнем да вызначанага памеру вершу (так званага элегічнага дысьціха), ужываецца ня з часу зьяўленьня романтызму, як піша Багдановіч, але ўжо і ў эпоху клясыцызму.

Да 77 стар. Гаворачы аб „эхо“, як аб асобнай, штучнай форме пабудовы вершу, Багдановіч мог мець на ўвазе верш Франсуа Коппэ „Эхо“, чатыры вершы якога зьмяшчаюць у сабе пытаньні поэты аб сваім лёсе, пры чым апошняя рыфма кожнае строфы дае поэту сумны адказ у форме эхо. У свой час гэты верш зьвярнуў на сябе ўвагу орыгінальнасьцю свайго пабудаваньня. Прататыпам падобнага віду строфічных пабудаваньняў зьяўляецца вельмі вядомы верш амэрыканскага поэты Эдгара По „Ворон“, верш, кожная строфа якога заканчываецца жудасным адказам птушкі — „ніколі“. Гэты верш высока ставілі сымболістыя, як францускія, так потым і расійскія. — …элегическом диметре. Дыметрам (літаральна — падвойны памер) у антычным вершаскладаньні называўся верш, які складаўся з двох падвойных стоп, у якіх адзін націск быў асноўным, другі — другазначным. У гэтым сэнсе, напрыклад, чатырохстопны хорэй ці ямб часам называецца хорэічным ці ямбічным дыметрам. Багдановіч, як відаць, меў на ўвазе тут назваць не дыметр, а элегічны дысьціх, г. зн. двуверш, які складаецца з аднаго гэкзамэтра і аднаго пэнтамэтра, памер для антычнае элегіі абавязковы.

Да 77 стар. (зноска) …секстина (написана Меем). Маецца на ўвазе сэкстына Мея „Опять, опять звучит в душе моей унылой“ (гл. Л. А. Мей. Полное собрание сочинений. Спб. 1887, т. I, стар. 214). У ХХ-м стагодзьдзі сэкстыны ў расійскай літаратуры пісалі В. Брусаў, Вяч. Іванаў, М. Кузьмін.