Каб не хадзіў ні ў панскі бор,
Ні ў панскае балота
Чужыя красьці дровы.
РЫГОР І ІГНАТ.
Твае мы споўнім словы.
МУЖЫК.
Панок, даруйце мне зьнявагу,
Прад богам пану дам зарок
Ня ткнуць і носу ў панскі лес.
Мяне спакусіў, пэўна, бес…
Але каб білі? — Я ня лягу,
Даруйце крыўду мне, панок.
ПАН.
Пасьмей ня слухацца загаду!
Што пан сказаў — то сьвята!
Рыгор, Ігнат! Да справы!
МУЖЫК.
Браточкі, дайце раду,
Як мне ў бядоце жыць?..
На вашага, бач, брата
Прывёў вас вораг на аблаву,
І вы паважыцеся біць?
Мяне? Гаротнага Мікіту?
ПАН.
Рыгор, Ігнат, хутчэй!
Як бачу, вы ня біты…
Э-э! сьлёзы ён з вачэй
Пачаў пускаць, зладзюга!
Сьлязам мужычым я ня веру…
А што ты думаеш на пана?
Якія ў сэрцы ёсьць замеры?
Эх, ты, латруга!
МУЖЫК.
На сьлёзы нашы хто ні гляне, —
Спазнае, скуль яны цякуць.
ПАН.
Ня хочу я і чуць
Тваіх казалаў — мужыка.
МУЖЫК.
Адсохне мне рука,
Калі за сьлёзы я дарую.
Тут выцекла іх шмат,
Што пан-бы патапіўся,
Каб рэчкай пацяклі.
ПАН.
Што чую?
Як ты паважыўся, брыдота?
Ты, пэўна, памыліўся
З кім гутарку вядзеш?
Прышоў на панскае балота
І нешта тут пляцеш!
МУЖЫК.
Адно прашу — ня бі, паночку.
ПАН.
Годзе! Кажу падняць сарочку
І гэтых вось дубцоў
Даць
Паспытаць.
То панскі падарунак
Свайму халопу-мужыку,
Бо дужа стаў ён зазнавацца:
Сам хоча панам звацца.
МУЖЫК.
Адкуль-жа прыдзе паратунак!?
ПАН.
Мацней крычы, я раджу.
МУЖЫК.
Панок, даруй мне кражу.
ПАН.
Павінен быць ты пакараны.
Рыгор, Ігнат! Лажэце.
(Кладуць).
МУЖЫК.
О, божа, лёс паганы!
Ой людзі, людзі, памажэце!