гацьце, сямейнае шчасьце, задавальненьне—усё гэта нішто, няпрыкметна падкрадваецца старасьць, а разам з ёю і магіла. У сьвятле смутных развагаў робіць поэта агляд розных эгоістычных мэтаў чалавечага жыцьця:
|
Мы гонімся часта за марай уладнай, |
Гэтая рэфлексыя накідвае мрачны флер пэсымізму на думкі поэты.
Можа не арыгінальны асабліва гэтыя думкі, якія выказвае Янка Купала ў "Жалейцы", але за тое зборнік падкупляе нас сваей шчырасьцю і беспасярэднасьцю; тут ня чуецца ніводнага фальшывага гуку, усе словы ідуць ад сэрца поэты; тут ён раскрывае ўласныя раны сваёй душы, раны і балячкі свайго народу. У зборніку заўважваецца поўная адсутнасьць рыторыкі, фальшывай позы, гукі поэты чаруюць нас і вабяць сваёй прастатой і эмоцыянальнасьцю.
Пячатка той-жа беспасярэднасьці ляжыць і на форме зборніка. Верш Купалы ня дзівіць нас тут сваёй асаблівай бліскучасьцю і мілагучнасьцю, як у пазьнейшых зборніках. Але і тут ужо адчуваецца рука будучага майстра верша; Янка Купала прабуе тут усе клясычныя разьмеры мэтрыкі, але асабліва ўлюблёнымі яго мэтрамі зьяўляюцца харэй і ямб, што адпавядае разгаворнаму і напеўнаму характару яго мэлёдыкі.
Стылістычныя прыёмы гэтак сама не вызначаюцца асаблівай разнастайнасьцю. Маляўнічыя эпітэты трапляюцца рэдка, большаю часткаю яны носяць характар клішэ (чорная зямля, ясная зара, сохі-крывулі, курганы—сьведкі бітваў і г. д.). Сустракаюцца паасобныя прыклады кумуляцыі эмоцыяльных эпітэтаў („Над могілкамі"). Зрэдку сустракаюцца мэтафоры (зоркі ўсьміхаюцца, хмары ішлі і стагналі), абронены і паасобныя прыклады гіпэрбалы:
|
1) Як я з сошкай пайду, |
Больш багатымі зьяўляюцца ў Янкі Купалы параўнаньні, - пераважна роўнаступянёвыя і конкрэтныя:
|
1) Бярозкі, як тычкі, стаяць. (3) |
- ↑ Цытаты прыводзяцца з "Жалейкі", выданьня 1908, у Пецярбурзе.
