чатыры-пяць год, цяпер дзівіць чужынцаў і пасьля будзе дзівіць нашых унукаў. Нібы-та спраўджаюцца словы нашага песьняра:
|
Хоць зернейкі высохшыя былі, |
Але-ж няўхільны і труднасьці, і перашкоды, і недакладнасьці. I цяжка ўкласьці зусім дакладны расійска-беларускі слоўнік, калі й часу ў нас бракуе, і нашая навукова-літаратурная мова яшчэ не распрацована, як належыць быць.
Калі ў канцы 1923 г. мы атрымалі ад Інстытуту Беларускае Культуры даручэньне ўкласьці кароткі расійска-беларускі слоўнік, нам было дадзена толькі два тыдні тэрміну на гэтую працу, а тымчасам наш слоўнік зьявіўся першым у друку больш-менш поўным расійска-беларускім слоўнікам. Праўда, яшчэ ў 1871 г. быў выдадзены Расійскай Акадэміяй Навук «Словарь Белорусского наречия» І. Насовіча (800 старонак), але гэты слоўнік ёсьць беларуска-расійскім. «Маскоўска-Беларускі слоўнік» братоў М. і Г. Гарэцкіх (2 выданьне — Вільня, 1920 г.) дае толькі ня больш 3.000 слоў. З крыніц-жа навуковае беларускае мовы ў нас меліся толькі першыя чатыры выпускі Беларускае Навуковае Тэрміналёгіі, выд. Інстытуту Беларускае Культуры (пачатковая матэматыка, літаратура, геаграфія з касмаграфіяй, псыхалёгія з лёгікай) ды тэрміналёгія граматыкі.
На жаль, якраз у выпусках беларускае навуковае тэрміналёгіі надрукована нямала спрэчных тэрмінаў.
Маючы для сваёй працы вельмі кароткі тэрмін, мы не маглі дакладна разгледзіць кожнае слова паасобку.
Дык і ня дзіва, што ў наш слоўнік у першым выданьні трапілі некаторыя няўхільныя недаклднасьці. А яшчэ ўбіліся ў яго дужа прыкрыя абмылкі друку. Большасьць гэтых абмылак была паказана ў канцы кніжкі (нібы-та склаўся цэлы слоўнік такіх абмылак на 4-х старонках!), але яны вельмі шкодны ў карыстаньні кніжкай.
Вось чаму для новага выданьня слоўнік значна пераапрацованы. Ня маючы на ўвазе выпусьціць як можна паўнейшы расійска-беларускі слоўнік (гэтай мэце павінен здавальняць падрабязны «Расійска-Беларускі слоўнік» С. Некрашэвіча і М. Байкова, які ўжо падрыхтаваны да друку і неўзабаве мае друкавацца), мы паставілі сваёй задачай даць сьпіс толькі такіх беларускіх слоў, якія на наш погляд найбольш патрэбны ў нашым жыцьці і якія больш трапна перадаюць сэнс адпаведных расійскіх слоў.
Пэўная колькасьць слоў зусім выкінута з слоўніка ў параўнаньні з першым выданьнем. Выкінуты спэцыяльныя словы, якім месца — у зборніках навуковае тэрміналёгіі. Для пэўнага расійскага слова, калі яно мае адзін сэнс, даецца па магчымасьці адно беларускае слова. Расійскія словы бяруцца ў найбольш пашыраных іх значэньнях.
