Што паном будавалі палацы,
Жылі самі з бядой папалам.
А цяпер пас стары толькі шкодзіць,
На цярплівасьць людзей вядзе гарт;
Рапаруй яго — ён валаводзіць,
Цёнгля рвецца наўмысьне, на жарт.
Хоць гадзіцца ён толькі на дзягі,
На падшыўку к атопкам старым, —
Гаспадар да яго мае цягу,
Налажыў на яго свой „хэрым“.
Ён гадуе ў душы забабоны,
Што, як новы здабудзе рамень, —
Не дадуць ураджаю загоны,
Ад гасподы астанецца цень.
А цяпер толькі латай і латай,
На ўвесь дзень малацьбу адлажы…
Злы капрыз часам мае араты,
Як упрэцца, як корч на мяжы.
VI
Шчыра пот выцірае сямейка
І да хаты ідзе на спачын.
На гумнішчы жалобіць жалейка, —
Пастуха абавязак і чын.
Ускарабкаўся ён на каняку,
Нібы смоўж да апенькі прыліп;
Зьняць хамут і забылі, — зьнявага, —
Клешчы старыя водзяць свой рып.
Голаў конь уніз хіліць, варушыць
Да халоднай пахучай расы,
Хамут зьехаў на самыя вушы
І кудлаціць і рве валасы…
Лейцы путаюць ногі у петлі,
У бруднай лужыне мокнуць — аж грэх;
Прысядае каняка басэтляй,
Аж глядзець на яго проста сьмех.
Раптам сучка завыла пад бокам,
Нібы зараз каня зьесьць жыўцом;