рыўся фізычна (пад‘яжджаць на двуколцы забараняюць, трэба ісьці пехатою). Яшчэ болей змарыўся розумам. Ня хочацца ні аб чым думаць і разважаць.
Па абедзе капалі акопы. — „Што вам рукі ня служаць?“ — з пагардаю сказаў мне старшы, гледзячы на маю работу.
Яго нэрвацыя — знак таго, што заўтра можа быць бой.
Прыходзіць дужа многа сьвежага войска — пяхоты, разумеецца.
Страты нашы пасьля 7-га жніўня, як цяпер кажуць, страшэнныя: 50—60 проц.
Зьявіліся аўтамабілі з нейкім важным начальствам.
Я заўважыў, што ў мірных немцаў падняўся дух. У ваднэй вёсцы я разгаварыўся з старым немцам, які ўмее папольску. Казаў стары, што немцы ўжо разьбілі Бэльгію і Францыю. Няўжо праўда? Можа наша начальства хавае ад нас? Той стары даў мне хлеба — чыстага, смашнага. Я даваў яму грывеньнік, але ён кланяецца і ўсё: „Нэйн, нэйн“.
13 жніўня.
Ураньні быў вялікі туман. Абедалі на прывале ў м. Аленбург. Зрабілі налёт на крамы з цыгарамі, віном і какао. Каб чаго зьесьці добрага — нідзе няма. Немкі давалі ваду. Усе яны, хто застаўся, — бедны народ. Самі вадзілі нашых салдатаў к багатым крамам і сьмешна абхоплівалі перад брухам рукамі, паказваючы, што гаспадары гэтых крамаў, пузатыя буржуа, паўцякалі, а іх пакінулі адных.
