Сымон.
Сымон лічыўся найбольшым бедаком у вёсцы. Дзе калі якое гора, навернецца, заўсёды трапіць на Сымона: то бык нагу выкруціў, то пуня згарэла, то бульба пагніла, то тое, то сёе, але яго ніякая кара з неба ніколі ня міне.
Зрабіўся Сымон чарней чарназёму: ходзіць пануры, як галодны воўк у чыстым полі, і толькі шукае на кім злосьць сваю спагнаць…
Быццам вужаку, носіць ён ў грудзёх сваіх вялікую, страшэнную злосьць, каторая, як порах, паліць яго, варушыць гострымі калючкамі ў нутры й супакою не дае.
У яго памутнеўшых ад бясплоднай працы мазгох кратаюцца цяжкія, як шрот, думкі:
— Абабраў, аграбіў мяне нехта… Нейкае ліха мне жыць не дае… Ты на гару, а чорт за нагу. Ой, што гэта! божухна… бо-о…
І не канчае ён, бо страшэнная злосьць душыць горла, вочы туманяцца й наліваюцца крывёй…
— Хто ачмуціў мяне? Хто абкруціў мяне?
І азіраецца Сымон кругом сябе сумны, благі… Азіраецца й бачыць сваю жонку, высокую, тонкую й худую кабету з запаўшымі грудзьмі, з бледным, падобным да воску, тварам, у парванай вопратцы. У аднэй руцэ трымае яна маленькага Юзіка, каторы дрыгае голымі, сінімі ад холаду ножкамі й цягнецца бледнымі вустачкамі да пустых грудзей маці…
Азіраецца Сымон на жонку сваю й дзікім робіцца…
— Во хто вінават! — Яна гультайка! заўсёды толькі з дзяцьмі займаецца!.. — І ён спаганяе сваю злосьць… б’ець жонку…
Б’ець ён сваю жонку што дзень, знаходзячы нейкую прыдзірку, і яму быццам лягчэй робіцца.
Сымоніха не бароніцца, ня крычыць яна, сама падстаўляе яму плечы й толькі часамі ціха, слабым, хворым голасам, кажа:
— Сымонка! што ты робіш? Гэта-ж грэх! Што-ж з мяне выб‘еш? — І маўчыць, толькі мацней заціскае бледныя вусны, вочы робяцца вялікія, вялікія… сумныя… сумныя…
Яна гэтак ужо прывыкла, што ніколі ня плача й ціха нясе сваю жыцьцёвую пакуту.
— А мо’ і запраўды я вінавата, — думае яна часамі. — Можа я не дагледзіла, можа я мала рупілася, калі кароўка, наша
