юць. Робяцца тымі самымі маленькімі жучкамі, якімі былі спачатку. Вось-вось уходзяць за пагорак на самым краі неба… Ой-ой, няма ўжо іх — згінулі-зьніклі…
І зноў жоўтая дарога апусьцела-анямела… Улёгся пыл жаўтавата-залацістымі плямінамі… А ціш такая сярод летняга дню, што здаецца — сам ойца-божанька заснуў з ангеламі сваімі.
А Янка дзівіцца — ды канца мяжы няма дзівам яго неадступным:
… Скуль гэныя падарожнікі, якія прыехалі з канца зямлі?
… Куды яны паехалі, згінуўшы на другім канцы зямлі?
Пільна-пільна ўглядаецца Янка ў маўклівую стужку залацістай дарогі ды нічога зразумець ня можа.
А дарога мягкімі дыванамі гарачага пяску цягнецца, ўдоўж, перарэзваецца ўпапярок, узлавата пляцецца ў розныя староны па твары зямлі, нібы маршчыны на твары бабулькі.
… Старая-старэнькая зямелька, наша, — думае Янка, — а жывець-жывець… Ды яшчэ якім маладым галаском дразьніць яна яго часам.
Помніць ён, як аднаго разу з маткай у грыбы пайшоў. Загуляўся ён тады ля канца пры муравельніку й страціў матку сваю. Ён спужаўся й падняў крык на ўвесь лес:
— Матка, дзе ты?
— Матка, дзе ты? — дразьніла яго зямля з усіх бакоў — з бярэзьніку, з бору, з пусткі.
Ён у сьмех — зямля ў сьмех. Ён у плач — зямля ў плач. Вось ён тады злаваўся й тупаў нагамі.
Але дарога цікавіць яго болей усяго, бо па ёй людзі прыходзяць няма ведама адкуль і ўходзяць няма ведама куды…
То пакажацца на дарозе сьляпы жабрак-лірнік з хлопчыкам-павадыром. То на кірмаш едзе цэлае мора народу.
І Янка бачыць вялікі рух жыцьця — новы, вялікі рух, якога ён рэдка й бадай што ніколі не спатыкаў у сваёй роднай маленькай вёсцы.
Гусі йдуць у шкоду, а Янка, разявіўшыся, цэлымі гадзінамі пазірае на бязьмежную дарогу, поўную незразумелых, цікавых рэчаў, абсеяную вабнымі шчыртаемнасьцямі.
Шмат разоў меў Янка ад бацькі добрую лупцоўку затое, што гусей ў шкоду пускае, але нічога не памагае.
… Дзе канец сьвету?
Янка думае цэлымі днямі, тыднямі, месяцамі й даведацца ня можа.
… І бабка Аўдоця гэтага ня ведае. А дзядзька Арцём робіць толькі тое, што сьмяецца з яго пытаньняў.
… Бацька то пэўна знае, але ў яго боязна дапытвацца, бо яшчэ, чаго добрага, асьцёбае.
… Сам, сам пазнаю. Розумам уласным даведаюся.
Прыслухоўваецца ён да розных казак страшных. Болей усіх дрыжыць Янка ад жудасьці людаедаў і разбойнікаў. Сьлёзы
