Старонка:На Заходнім фронце без перамен (1931).pdf/59

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Гэта старонка не была вычытаная

ніводнай падобнай думкі, цяпер мы сядзімо перад гусем і адчуваем сваё быцьцё. І мы да таго блізкія адзін да аднаго, што нам нават няма ахвоты пра гэта казаць.

Шмат трэба часу, каб засмажыць гуся, нават калі ён малады і тлусты. Таму мы падменьваем адзін аднаго. Адзін аблівае яго, а другі ў той час сьпіць. Памалу разносіцца найцудоўны аромат.

Гукі звонку зьліваюцца ў тонкую стужку, ператвараючыся ў сон, у якім, аднак, ня цалкам тоне памяць. У паўсьне я бачу, як Кат паднімае і спускае лыжку; я люблю яго, яго плечы, нязграбную схіленую постаць, — і ў той-жа час я бачу за ім лясы і зоркі, і ласкавы голас гаворыць словы, якія нясуць мне спакой, мне — салдату, што ў сваіх ботах, з сваёй амуніцыяй і хлебнай сумкай ідзе, маленькі, пад высокім небам па простай дарозе, мне — салдату, які хутка на ўсё забываецца і толькі зрэдку сумуе, і які ўсё ідзе і ідзе далей пад шырокім небам.

Маленькі салдат і ласкавы голас, і калі-б яго прыгалубілі, ён, магчыма, ужо ня здолеў-бы зразумець гэтага, салдат у вялікіх ботах і з засыпаным зямлёю сэрцам, салдат, які маршыруе, таму што ён носіць боты і забыўся на ўсё, апрача маршыроўкі. Хіба на горызонце ня кветкі і не ляндшафт, такі спакойны, што яму — салдату хочацца плакаць? Хіба там не ўстаюць малюнкі, якіх ён ня губляў, бо ніколі і не валадаў імі, малюнкі, якія хвалююць, але ўжо прайшлі паўз яго? Хіба ня там яго дваццаць год?

Ці ня мокры ў мяне твар, і дзе я? Кат стаіць ля мяне. Яго гіганцкі пахілены цень ахінае мяне, як радзіма. Ён ціха гаворыць, ухмыляецца і зьвяртаецца да агню.

Потым ён пытаецца:

— Гатова?

— Так, Кат!

Я скідаю марыва сну. Пасярод пакою сьвеціцца цынамонавая смажаніна. Мы дастаем свае відэльцы-складанцы, сьцізорачкі і адразаем сабе кожны па ножцы. У дадатак мы маем салдацкі хлеб, які мы мачаем у сок. Мы ядзімо паволі, адчуваючы поўную асалоду.

— Табе падабаецца, Кат?

— Смачна! А табе?

— Смачна, Кат!

Мы браты, і мы прапануем адзін аднаму самыя лепшыя кавалкі. Пасьля я закурваю папяроску, а Кат цыгару. Засталося яшчэ шмат.