Старонка:На Заходнім фронце без перамен (1931).pdf/47

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Гэта старонка не была вычытаная

доктара. Ён хоча скарыстаць для змазкі ботаў іх сала, якое паступова зьбіраецца ў бляшанай пакрыўцы, і на працягу паловы гадзіны рагоча з свайго жарту.

Аднак сёньня ён вялікім посьпехам не карыстаецца; нас цікавіць нешта іншае.

Чуткі спраўдзіліся. Гімэльштос тут. Ён зьявіўся ўчора, мы ўжо чулі гэтак знаёмы нам голас. Тут яму прыдзецца шмат з чаго зьдзівіцца. Т’ядэн на працягу доўгага часу разказвае нам, як ён мяркуе адказваць Гімэльштосу. Гайе задумліва глядзіць на свае вялізарныя кулакі і падміргвае мне. Зьбіцьце Гімэльштоса было самым яркім здарэньнем у яго жыцьці: ён казаў мне, што часта бачыць гэта здарэньне ў сьне.

Кроп і Мюлер гутараць; Кроп набываў сабе поўны кацялок сачавіцы, мусіць на сапёрнай кухні.

Мюлер прагавіта заглядвае ў яго, але стрымліваецца і пытаецца:

— Альбэрт, што-б ты рабіў, калі-б вось зараз замірыліся?

— Міру няма, — коратка абвяшчае Альбэрт.

— Не, а калі будзе, — пярэчыць Мюлер, — што-б ты зрабіў?

— Дэмобілізаваўся-б, — бурчыць Кроп.

— Гэта зразумела. А потым?

— Напіўся-б, — гаворыць Альбэрт.

— Не кажы глупства. Я пытаюся сур’ёзна.

— Я і адказваю сур’ёзна, — кажа Альбэрт. — Што яшчэ можна зрабіць?

Кат зацікавіўся пытаньнем. Ён патрабуе ад Кропа сваёй долі сочавіцы, атрымлівае яе, потым доўга думае і гаворыць:

— Напіцца, вядома, можна, але потым на бліжэйшы вагзал — дамоў да маткі. Падумай толькі, мір, Альбэрт!

Ён рыецца ў сваёй сумцы, дастае фотографію і паказвае яе нам. — Мая старая. — Потым ён яе хавае і пачынае лаяцца. — Праклятая ўшывая вайна!

— Табе добра казаць, — пярэчу я, — у цябе сынок і жонка.

— Правільна, — сьцьвярджае ён, — я мушу клапаціцца пра іх, каб ім было чаго есьці.

Мы сьмяемся.

— У гэтым недахопу ня будзе. Кат, у крайнім выпадку ты рэквізьнеш.