пасьля месячнага паходу з ранцам, у яго зрабілася плюскатай ступня. Але як можна дагледзіць за кім-небудзь на вайне!
— Цяпер ты паедзеш дахаты, — гаворыць Кроп, — водпуску табе давялося-б чакаць яшчэ прынамсі месяцы са тры-чатыры!
Кемэрых ківае. Я не магу спакойна глядзець на яго рукі: яны мэрам з воску. Пад падногцямі застрэў бруд з акопаў, ён здаецца сіня-чорным, як атрута. Мне ўспала на розум, што яго пазногці будуць доўга расьці, зданьнёвым сутарэньневым ростам, калі Кемэрых ужо даўно сканае. Я ўяўлю сабе карціну: яны выкрыўляюцца штопарам і ўсё растуць і растуць, а разам з імі і валасы на чэрапе, што памалу пачынае развальвацца пасьля яго сьмерці, — як трава на ўрадлівай глебе, зусім як трава. Як з гэтым пагадзіцца?
Мюлер нахіляецца:
Мы прынесьлі твае рэчы, Франц!
Кемэрых паказвае рукой:
— Пакладзеце іх пад ложак.
Мюлер выконвае. Кемэрых пачынае зноў пра гадзіньнік.
Як-бы яго супакоіць, не абудзіўшы ў ім ніякага падазрэньня?
Мюлер выпрастваецца, трымаючы ў руках пару авіяцыйных ботаў. Гэта прыгожыя ангельскія боты з мяккай жоўтай скуры, якія даходзяць да каленак і зашнуроўваюцца да самага верху. Завідная рэч! Мюлер ад іх прыходзіць у захапленьне, ён ставіць падэшвай да сваіх нязграбных бацінак і пытаецца:
— Ты хіба хочаш з сабой ўзяць боты, Франц?
Мы ўсе ўтрох думаем пра адно і тое-ж: нават калі-б ён і ачуняў, ён мог-бы насіць толькі адзін бот, — значыць яны ня былі-б яму патрэбны. Пры сучасным становішчы рэчаў шкода пакідаць іх тут: санітары сьцягнуць іх зараз-жа, як толькі ён сканае.
Мюлер кажа зноў:
— Ці не пакінеш ты іх тут?
Кемэрых ня хоча. Гэта яго лепшая рэч.
— Мы маглі-б іх замяніць, — зноў прапануе Мюлер, — такая рэч тут вельмі-б згадзілася-б!
Аднак Кемэрых не паддаецца.
Я наступаю Мюлеру на нагу; ён ня хоцькі ставіць боты пад ложак.
Мы яшчэ некаторы час гутарым з Кемэрыхам і пасьля разьвітваемся:
