Гэта была жорсткая, грубая лаянка, бессаромная, з насмешлівымі падбухторваннямі, праклёнамі; і як быццам мала было яму тых пакут, якія ён цярпеў зараз, яны прадракалі яму яшчэ больш страшныя ўперадзе ў вечнасці.
Незмаўкальнае, бессэнсоўнае выццё напаўняла Карфаген. Часам адзін які-небудзь склад — хрыплы, ярасны, глыбокі гук, — у адзін голас на працягу некалькіх хвілін паўтараўся ўсім народам. Ад самай замлі да дахаў дрыжэлі ад яго сцены дамоў; і Мато здавалася, што абодва бакі вуліцы, падзеленыя ланцугамі, цягнуліся да яго, падымаючы яго, як дзве велізарныя рукі і душылі яго ў паветры.
Ён успомніў, што некалькі раней ён адчуваў нешта падобнае. Той-жа натоўп на тэрасах, тыя-ж самыя ўзрокі, тая-ж ярасць; але тады ён ішоў вольна, усе адхістваліся, яго прыкрывала боства. Гэты ўспамін, які рабіўся ўсё больш выразным, нагнаў на яго цяжкі смутак. Цені мільгацелі перад яго вачыма; горад кружыўся навокал галавы, кроў лілася цурком з раны на бёдры; ён адчуваў, што памірае; калены яго падгіналіся, і ён ціха апусціўся на пліты брука.
Нехта прынёс распаленую жалезную паласу і, прасунуўшы яе пад ніжні ланцуг, прылажыў да раны. Цела задымілася, ярасныя крыкі пакрылі голас Мато; ён зноў стаў на ногі.
Зрабіўшы шэсць крокаў, ён упаў другі раз, потым трэці і чацверты раз; кожны раз новае катаванне паднімала яго. На яго накіроўвалі трубы, з якіх ляцелі кроплі кіпячага масла; пад ногі кідалі бітае шкло; ён усё ішоў. На рагу вуліцы Сахеб, пад навесам крамкі, Мато прыхіліўся спіной да сцяны і больш не рухаўся.
Рабы быў аго бізуна з гіпапатамавай скуры так доўга і так ярасна, што махроцце іх тунік зрабілася мокрым ад поту. Мато здаваўся непрытомным; раптам ён сарваўся і кінуўся бегчы наўздагад, губы яго трэсліся, нібы ад страшэннага холаду. Ён прабег уздоўж вуліцы Будэса, праскочыў праз Сенны рынак і апынуўся на пляцы Камона.
Цяпер ён належыў жрацам; рабы расштурхалі натоўп; зрабілася больш прасторна. Мато паглядзеў навокал і сустрэўся вачыма з Саламбо.
З першага кроку яго, яна паднялася з месца; потым мімавольна, па меры таго, як ён набліжаўся, яна падыходзіла ўсё
