мелі і радасьці; рыхтаваліся да новага жыцьця, спадзеючыся прыбытку сям‘і…
Рупнейшые — ўжо прыждалі гэтай сабе пацехі; іншые — з дня на дзень чэкалі і, як на гэтых, так асабліва на першых спагледалі ўсе з заздрасьцю і пашанай.
З заздрасьцю, але без пашаны спагледала на гэта ўсё адна толькі варона.
Скуль гэта варона тут ўбілася, якім парадкам трапіла ажно сюды — ніхто добра ня ведаў, а ешчэ менш ведала аб гэтым яна сама.
Хадзілі толькі чуткі, што — як гэта варона сядзела ешчэ у гнязьдзе разам са сваімі братамі і сёстрамі — наляцеў каршун. На кліч бацькоў зляцеліся цэлые хмары вараньня; завязалася бітва з ворагам страшэнная, але раз‘юшаны каршун да гнезда такі дабраўся, некаторых там пакалечыў, адну штуку выцягнуў, а наша варона, хоць добра лётаць ешчэ ня ўмела, але ткі першая выскачыла з гнезда. Сасна была высокая, дык, шлёпнуўшыся вобзямлю, пабілася моцна. Хоць боль браў вялікі, але страх быў ешчэ большы, і вось яна то бокам, то скокам уцекала ад гэтага страшнога мейсца наўгад — абы што найдалей, ажно покуль ня прыбілася да таго мейсца, дзе быў птушнік.
Тут, забіўшыся ў куст, сядзела бедная варона покуль голад ня прымусіў яе вылясьці. Праціснуўшыся праз дзірачку у плоце, яна з зламаным скрыдлам, з выкручанай нагой, скокнула колькі разоў наперад, прысела, ўцягнула шыю, задзерла крыху галаву і моўчкі разінулася.
Пазадворкавае птаства, занятое кожнае сваімі асабістымі справамі, толькі цяпер агледзіліся і спанатрылі чужынца.
Аб вароньнім родзе чулі ўсе, некаторые, як напрыклад куры, качкі — не адну справу ўжо мелі з варонамі, але каб гэта варона сама адна, аднюсенька адважылася залесьці сярод усей гэткай грамады свойскага птаства — проста дзіва!
Тым часам гусі усьпелі столькі ўжо ўсяго наплясьці, што ўсіх агарнуў страх.
— Тут нешта будзе, будзе, будзе! адазваўся індык, і нават на скрыдлах пад‘ехаць не адважыўся.
— Клопат, клопат, прарочыла квактуха.
— Пад-вох! пад-вох! дзёрся певень.
— Так, так, так! кланяючыся на ўсе бакі, з усімі згоджываліся качкі.
— Сься, сься! усьцішываў асьцярожны качар.
Усе круціліся ўвокал вароны, каторая, быццам уросшы ў зямлю, ані краталася з мейсца, а толькі галаву паварочывала ў той бок, дзе большы паднімаўся крык і час-ад-часу зачыняючы дзюбу, каб перэмачыць слінай засохшае горла, зноў яе шырока разяўляла, угледаючыся на ўсіх ні то са страхам, ні то с хітрасьцю сваімі бліскучымі чорнымі вочкамі.
Грамада птаства пільна прыгледалася да крывой, адстаўле-