„Для будучыны дарам не загіне“. Алесь Дудар. Вежа. Выд. БДВ, Менск. 1928 год, ст. 59. Цана 65 кап.
Шчырая любоў да роднае краіны займае пачэснае месца ў мотывах творчасьці Алеся Дудара. З вялікім замілаваньнем малюе ён мінулае і сучаснае свае бацькаўшчыны.
У той-жа час у зборніку зусім выразна выступае і клясавая лінія Алеся Дудара, яскрава выступае ўся ненавісьць яго да паноў, да абшарнікаў, да буржуазіі, якая яшчэ дагэтуль трымае ў сваіх кіпцюрох амаль палову нашае бацькаўшчыны. І братом сваім, якія стогнуць у белапанскай няволі прысьвечаны не адзін з радкоў „Вежы“.
У большасьці выпадкаў мотывы нацыянальныя ў творчасьці Дудара пераплятаюцца з мотывамі соцыяльнымі. І гэта зусім правільна: нацыянальнае змаганьне не зьяўляецца для нас самамэтаю, для нас яно зьяўляецца толькі сродкам да ўзьняцьця агульнага культурнага ўзроўню нашых працоўных мас.
|
„І заход і ўсход з нязьлічаных вякоў (ст. 12). |
Гаворыць Дудар. І прычыны гэтага заняпаду для Дудара зусім ясныя. Яны ляжаць у тым, што:
|
„Мы з году ў год (ст. 14). |
Апякуны гэтыя ў мінулым. Праўда — яшчэ і цяпер перапоўнены лепшымі сынамі беларускага працоўнага народу астрогі Вільні, Горадні, Беластоку, Берасьця, Пінску. Праўда, у Косаве разьюшаныя паны яшчэ расстрэльваюць беларускіх сялян толькі за тое, што:
|
„Выйшлі яны з грамадой (ст. 17). |
І Дудар верыць, што:
|
„Устане і наша зара, (ст. 18). |
Большасьць вершаў зьмешчаных Дударом у „Вежы“ прасякнуты бадзёрасьцю. Дудар верыць, што прыдуць сьветлыя „Палаючыя“ дні. Ен з надзеяй глядзіць на будучыну, бо ведае, што:
|
„На сьценах варшаўскіх вакзалаў (ст. 23). |
І тады, калі рэволюцыя зьнішчыць да шчэнту соцыяльна-экономічныя ланцугі, якімі дагэтуль яшчэ скаваны нашы браты Заходняй Беларусі, калі ня будзе больш эксплёататараў і эксплёатаваных, тады ня будзе і нацыянальнага ўціску, тады вырашана будзе нацыянальнае пытаньне,
