У грудзі кволыя запала
Дачка каменьняў места мне.
Пачую я тэй іскры жала,
І верш аб месьце з сэрца мкне.
М. Багдановіч умелым седаком праехаўся на златагрывым пэгасе па вулках Вільні; сапраўды "іскры сыпнулі з-пад ног". Ён праехаў на іх шпарка, але здолеў, хоць мо' па імпрэсіаніску, накідаць штрыхі малюнкаў Вільні на шырокае палатно сваёй поэзіі з іхняй каляровасьцю, імклівасьцю і дынамічнасьцю:
Ліхтарняў сьвет у сіняй вышыне...
Вітрыны... мора вывесак... як плямы,
Анонсы і плякаты на сьцяне.
Кініць натоўп на жорсткім вулак дне!
Снуюць хлапцы, суючыя рэклямы...
Разношчыкі крычаць ля кожнай брамы...
Гул, гоман, гул,-усё ракой імкне.
Ён заслужыў гэтай нізкай права на першае месца ў беларускай поэзіі, у разьвіцьці яе урбанічнай плыні. Вызначыўшы ў першых дзьвёх нізках стыхію сваёй поэзіі, М. Багдановіч у другіх дзьвех нізках даў зарысоўкі старой і новай ужо гарадзкой Беларусі. За імі, як трэба было чакаць, ідуць дзьве нізкі вершаў, па характару свайму больш суб'ектыўныя, чым папярэднія. Але і ў іх поэта не замыкаецца ў сваё ізоляванае ад жыцьця "я", — ён зьвязвае іх найчасьцей з грамадзкім станам сваёй краіны.
Пятай нізкай вершаў, будзе нізка "Думы", да якой М. Багдановіч узяў два эпіграфы-першы:
З Израилем певцу один закон:
Да не творит себе кумира он.
E. Бaрaтынскі.
Другі:
De quelque mot profoud homme est le dіscіple.
Усякі чалавек-вучань якогасьці глыбокага слоўца.
Думы агортваюць М. Багдановіча ў кожным вершы гэтае нізкі, і ў кожнай з іх затоена "глыбокае слоўца"; ён задумваецца над зорамі яснымі ў сінім прасторы:
Што-ж там яны, ясныя, бачаць?
Чаго ўсё дрыжаць і дрыжаць?..
Ён задумваецца над родным краем, дзе "сьціснула гора дыханьне у народзе", і ставіць знак запытаньня:
Брацьця! Ці зможам грамадзкае гора?
Брацьця! Ці хваце нам сілы?!
Ён верыў у дзень вызваленьня:
Ён, гэты дзень, яшчэ настане,
І ачуняе старана!
І верыў, што будзе канчатковая перамога за гэтым днём. Але ўсё-ж у яго "думах" адчуваецца нейкая двуіснасьць, пачатак інтэлекту і эмоцыі:
Думкі з розуму ліюцца,
Пачуцьце з душы бяжыць
Верш з гэтай нізкі "Жывеш ня вечна чалавек" мае эпіграф:
... passe sans laіsser mème
Son ombr le mur.
... праходзіць, ня кідае нават
І ценю свайго на сьцяну.
Віктар Гюго.
Ня менш цікавым за эпіграф зьяўляецца і сам верш, прысьвечаны жыцьцю чалавека, які павінен жыць "і цэльнасьці шукаць", але
