У другім:
|
Плыве шумліва, як рака, |
Такім чынам тэматычна абодва разьдзелы знаходзяцца ў пакравенстве. Мы маем у гэтым выпадку паўтарэньне сэнсавага характару. Блізкасьць іх, апрача таго, падтрымоўваецца і з формальнага боку: той і другі разьдзел закончваецца адным і тым-жа чатырохрадкоўем:
|
І тут і тамка свой прыгон |
У заключнай страфе пераменен толькі першы верш чатырохрадкоўя:
|
І так і гэтак свой прыгон... |
Такім чынам, адзначанае паўтарэньне па свайму характару зьяўляецца кальцавым: яно абкружае гэтую поэму разьдзеламі з "паўтаральным" зьместам і паўторнаю заключнаю страфою.
Пытальныя сказы ў поэмах Я. Купалы таксама выконваюць функцыі эмоцыянальнага характару, але розныя па свайму зьместу.
У адных выпадках поэта, парушаючы "эпічнасьць" выяўленьня прадметаў вонкавага сьвету, зварачаецца да чытача з пытаньнем, якое знаходзіць адказ і тлумачэньне далей. Пры гэтакай форме выяўленьня мы маем два моманты: спачатку―уласнае я мастака, якое выражана ў пытальным сказе, зьвернутым да чытача альбо да самога сябе, што і ўтварае, менавіта, лірычны момант твору; пасьля―апісаньне вобразу з вонкавага сьвету, што складае зноў эпічны працяг яго. Так, у поэме "Магіла льва", аўтар, расказваючы гісторыю Машэкі, у паасобку, абрысоўваючы яго характар і натуру, перажывае свой твор пытаньнямі:
|
Чаму ён так зьмяніўся з часам, |
Адказ наступае непаспрэдна:
|
Ўсё гэта ня было прычынай, |
Асабліва многа пытаньняў у поэме "За што?" Тут эмоцыянальнасьць мовы, якая выражана лірычнымі пытаньнямі самога аўтара, паказана шматлікімі прыкладамі. Асабліва частыя яны ў той частцы поэмы, што апісвае цяжкае становішча Юркі, які па загаду новага пана павінен пакінуць сваю гаспадарку. Аўтар некалькі раз перарывае сваё апавяданьне, задаючы чытачу свае пытаньні: Юрку загадалі выбрацца з яго хаты.
задае пытаньне мастак і тут-жа адказвае на яго:
|
Дык хто з вас ня знае, |
