|
Вылазе з цемры бледны звод, |
Для другога віду мэтафор ёсьць гэткія выпадкі: няхай-жа гэтыя калосься (легенд) мінуць скараньне нябыцьця! (131), зьбіраць начнём зярно к зярняці, былое ў думках ускрашаць, каб быт на новы лад пачаці і сеўбу новую начаць (131), пачнëм дакопывацца самі разгадку нашых крыўд і бед, што леглі цёмнымі лясамі на нашай долі з даўных лет (136), каханьне ў сэрцы гэтак сеяў, а жаць пры плося пракляцьцё (137).
У песьні гусьляра ("Курган“) мэтафора гэткай формы набывае шырокія разьмеры, разгортваючыся ў вялікі малюнак:
|
Ты брылянтамі ўсыпаў атласы і шоўк― |
Ёсьць яшчэ некалькі прыкладаў мэтафорных выразаў, якія ня вылучаюцца сярод іншых яскравасьцю сваіх вобразаў і складаюць прыналежнасьць штодзеннай мовы; гэта мэтафоры, што страцілі полыск (бляск) свайго вобразу: спаў Машэка вечным сном (144), сьпіць сном вечным Бандароўна (156) і інш. Сярод іх ёсьць такія, што блізкі да мэтафор народнай творчасьці: гэта ці навекі косьці парыць у зямельцы-маці? (153), спушчалі Бандароўну на той сьвет вялікі (157) і інш.
З боку мастацкіх уласьцівасьцяй гэтыя мэтафоры выконваюць пэўныя задачы; яны даюць яскравыя вобразы, якія ўзяты з сьвету конкрэтных зьявішч і якія рысуюць або мертвыя прадметы ў жывым выглядзе, або адцягненыя разуменьні ў рэальнай форме. Але самі па сабе мэтафоры, як прыёмы стылю, больш усяго па сваёй прыродзе, якая мае ў аснове нешта сымболічнае, характэрны для романтычнага кірунку.
З другіх зьявішч стылю ў поэмах Янкі Купалы трэба адзначыць гэткія прыёмы эмоцыянальнай мовы, як: паўтарэньні, воклічы, пытаньні.
Прыём першага роду―паўтарэньні, як ужо зазначалася, складае характэрную прыналежнасьць романтычнага стылю. Але ў разгляданых творах ён мае толькі адзін прыклад. Сюды адносіцца гэткі выпадак. У поэме "На куцьцю" першы і апошні разьдзелы (І і XІІ) маюць у сабе апісаньне абразоў ночы; у першым выпадку мы чытаем:
|
На небе зоры ўжо місцяць, |
