Старонка:Кароткі нарыс гісторыі Беларусі (1927).pdf/63

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Гэта старонка не была вычытаная

Унія Літоўска-Беларускага гаспадарства з Польшчай 1386-га году.



Пасьля сьмерці Альгерда (1377) у Літоўска-Беларускім гаспадарстве пачынаецца нялад. Пасад Альгерда займае старэйшы яго сын ад другой жонкі, Ульляны Цьверскай, Ягайла. Ягайлам нездаволены яго старшыя браты, сыны першай жонкі Альгерда, Марылі Віцебскай, і зьвярнуліся да Масквы, дзе ў гэты час быў вялікім князем Дзьмітры Данскі. Што датычыцца Кейстута, малодшага брата Альгерда, то ён, шануючы ідэю еднасьці гаспадарства і ня хочучы нарушаць тэстамэнту памёршага брата Альгерда, ня выходзіў з паслушэнства свайму пляменьніку Ягайле. Каб паддзержаць яго аўтарытэт і даць другім князём прыклад паслухмянства вялікаму князю, ён у паложаны час езьдзіў да Ягайлы ў Вільню на пасяджэньні княжай рады, як езьдзіў раней да свайго старэйшага брата Альгерда. Аднак-жа гэтыя добрыя адносіны паміж Ягайлам і Кейстутам хутка перарваліся. Ягайла вельмі баяўся аўтарытэту і папулярнасьці Кейстута. Ён два разы зьвяртаўся да крыжакоў, каб з іх дапамогаю перамагчы і зрабіць безбаронным Кейстута. Ня гледзячы на дапамогу крыжакоў, Ягайла быў разьбіты і пайшоў на вераломную хітрасьць. Ён запрасіў Кейстута з сынам яго Вітаўтам у свой абоз, быццым для таго, каб абгаварыць з імі ўмовы далейшых адносін. Як толькі яны зьявіліся туды, іх схапілі, закавалі ў ланцугі, завязьлі ў Крэва (Ашмянскі павет у Віленшчыне) і пасадзілі ў замчышчы ў турму. Сюды Ягайла падаслаў забойцаў, каторыя задушылі старога, слаўнага Кейстута, а жонку яго Біруту ўтапілі. Вітаўту пашанцавала ўцячы з турмы ў жаноцкай вопратцы, каторую дастарчыла яму яго жонка Ганна. Такім спосабам, мы бачым, што Ягайла меў многа ворагаў сярод сваіх родных і стрэчных братоў, — і яму трэба было шукаць апоры для свае ўлады дзесь за межамі гаспадарства.

У гэты самы час і ў Польшчы былі непаразуменьні ў справе дзяржаўнай улады. У 1382-м годзе памёр польскі