— Пачакае… Так…
Сіман хацеў нешта аказаць, але гутарка ня клеілася. Рыгору рупела ісьці, і яго ўвага драбілася на часткі.
— Ты пасачы, каб ніхто не зайшоў у дзьверы, — папрасіў Лібу Памыйка.
Ліба зачыніла дзьверы, што адгароджвалі калідор ад буфэтнай і паведаміла:
— Нічога. Можна спакойна выходзіць.
Сіман разьвітаўся з Рыгорам і пакінуў іх траймі.
Ліба правяла Рыгора з Паўлам у двор:
— Шчасьлівае дарогі!
— Бывайце, Ліба Шлёмаўна! Дзякую за вашу таварыскую да мяне ўвагу, — шчыра паціскаючы Лібіну руку, выказаў Рыгор. — Кланяйцеся бацьком і перапрасеце, што я не пасьпеў з імі разьвітацца.
— Пішэце, Рыгор Міхасевіч, — папрасіла Ліба і пастаяла, пакуль яны не схаваліся за будынкам.
Калі праз паўтары гадзіны Памыйка вяртаўся ў мястэчка, правёўшы Рыгора, Ліба весела напявала мэлёдыю Кармэн, стаючы ў акне свайго пакою.
■
Назаўтра раніцою, ужо седзячы ў цягніку, Рыгор вычытаў у газэце паведамленьне пра забойства аўстрыяцкага кронпрынца сэрбскім гімназістам у Сараеве. Гэта буйная навіна з політычнага жыцьця ня выклікала дваякіх думак. Яна няўхільна і вачавідкі вяла да аднаго скутку — да вайны. Рэдка ў каго магло знайсьціся сьмеласьці надаваць іншае тлумачэньне гэтаму факту. Як прэлюдыю да вайны зразумеў яго і Рыгор. Ня дзіва таму, што ён адразу занядбаў усё іншае і накіраваў свае думкі і сваю ўвагу да Сараеўскіх падзей. Рыгора цешыла тое, што ён на дарозе да Пецярбургу, дзе далейшае разьвіцьцё здарэньняў не схаваецца ад яго ў сваёй выразнай надзеннасьці.
З кожнаю вярстою, што праяжджаў цягнік, ён усё радзей вяртаўся думкамі да Смагіна. Зьвязаная з яго ад’ездам небясьбека танула ў буйных расткох узрушаючых навін. Газэта адцягвала яго ўвагу і ад нагляданьня ў акно вагона, што было неад’емнай яго прывычкаю ў час язды па чыгунцы. Мала цікавілі суседзі па вагону; з імі Рыгор не знаходзіў гутаркі. Некалькі
